Truyện Chó Sói Và Cừu Non Của La Phông-Ten / TOP 3 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Soạn bài thư điện chúc mừng và thăm hỏi Đọc – hiểu văn bản Câu 1. Văn bản có bố cục hai phần :

Phần một (từ đầu đến ‘tốt bụng như thế’) : hình tượng con cừu trong thơ La-phông-ten.

Phần hai (còn lại) : hình tượng chó sói trong thơ La-phong-ten.

Trong cả hai đoạn, nhằm làm nổi bật các hình tượng con cừu và con chó sói trong thơ La-phong-ten, tác giả đều dẫn ra những dòng viết về hai con vật ấy của nhà khoa học Buy-phông. Mạch nghị luận trong cả hai phần cũng tương đối giống nhau, đều theo trật tự ba phần dưới ngòi bút của La-phông-ten dưới ngòi bút của Buy-phông. Trong phần một, hình ảnh cừu trong thơ La-phông-ten được thể hiện qua một đoạn thơ cụ thể. Cách viết như vậy khiến cho bài văn trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.

Câu 2. Buy-phông viết về loài cừu và loài chó sói từ quan điểm khách quan của một nhà khoa học, bởi vậy, các chi tiết đều giống như trong ‘nỗi bất hạnh của loài sói’ bởi vì nó không phải là đặc điểm tiêu bieur của chúng. Những đặc điểm đó con người ‘gán’ cho loài vật nhân hóa loài vật. Không thể xuất hiện trong công trình nghiên cứu của một nhà khoa học.

Câu 3. Khi xây dựng hình tượng con cừu, trước hết, La-phông-ten đã đặt một chú cừu con trong một hoàn cảnh đặc biệt : đối mặt với chó sói bên dòng suối. Hoàn cảnh đó làm nổi bật lên tính chất hiền lành, nhút nhát – cũng là một đặc điểm tiêu biểu cho tính nết của loài cừu. Vì sáng tác theo thể thơ ngụ ngôn nên La-phông-ten đã nhân cách hóa con cừu, miêu tả chó sói và cừu như những con người cụ thể, trong một xã hội mạnh được yếu thua rất cụ thể.

Câu 4. Hình tượng chó sói trong truyện ngụ ngôn của La-phông-ten được xây dựng dựa trên đặc tính vốn có của loài sói, đó là săn mồi. Từ đó, tác giả nêu ra hai luận điểm.

Chó sói là kẻ đáng cười (vì không kiếm nổi miếng ăn nên đói meo).

Chó sói còn là một kẻ đáng ghét vì nó làm lại đến người khác.

Để làm sáng tỏ hai luận điểm trên, có thể phân tích hình tượng chó sói trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten theo những gợi ý sau :

Con chó sói được nói đến trong bài thơ là một con sói cụ thể, rất sinh động (gầy giơ xương, đi kiếm mồi, muốn ăn thịt cừu non…).

Con chó sói được nhân cách hóa như hình tượng cừu dưới ngòi bút phóng khoáng của nhà thơ và đặc trưng của thể loại ngụ ngôn.

CHÓ SÓI VÀ CỪU NON

Một con Sói đi kiếm ăn cả ngày trong rừng mà chưa kiếm được chút gì bỏ vào bụng. Mãi đến gần tối mới thấy một đàn Cừu xuất hiện ở phía cửa rừng. Cuối đàn, một chú Cừu non đi tụt lại đằng sau, vừa đi vừa nhởn nhơ gặm cỏ. Sói ta mừng quá, vội vàng lao tới, áp sát chú Cừu non. Thoáng thấy cặp mắt của Sói đỏ khè như hai hòn lửa, Cừu non hoảng hồn. Nhưng Cừu non đã kịp thời nén được sợ hãi, ung dung bước tới trước mặt Sói dữ nói: – Thưa bác, anh chăn cừu sai tôi đến nộp mạng cho bác để tỏ lòng biết ơn bác cả ngày hôm nay không quấy nhiễu đàn Cừu chúng tôi. Anh dặn tôi phải hát tặng bác một bài thật hay để bác nghe cho vui tai trước khi ăn thịt tôi cho ngon miệng. Sói ta không ngờ mình được trọng vọng như vậy, lấy làm thích chí và cảm động lắm, liền cho phép Cừu non trổ tài ca hát. Cừu non ráng hơi, ráng sức be lên thật to, tiếng kêu be be lên bổng xuống trầm, mỗi lúc một vang xa. Anh chăn cừu nghe được, lập tức vác gậy chạy lại, nện chó Sói ta lúc ấy đang vểnh tai nghe hát một trận nên thân. Cừu non thoát nạn nhờ nhanh trí và can đảm, còn Chó Sói no đòn, bỏ chạy, vừa chạy vừa than thân: – Ai đời Chó Sói mà nghe ca hát! Mồi kề bên miệng lại để mắc mưu Cừu non, đau thật là đau

I. Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả (các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Hi-pô-lít Ten trong SGK Ngữ văn 9 Tập 2).

2. Tác phẩm

* Xuất xứ: Văn bản Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten được trích từ chương II, phần thứ hai của công trình nghiên cứu La Phông-ten và thơ ngụ ngôn của ông (1853).

* Bố cục: Văn bản có thể được chia làm 2 phần:

Phần 2: còn lại: Hình tượng chó sói trong thơ của La Phông-ten.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

* Bố cục của văn bản như trên.

* Theo nhận thấy, các phần của bố cục đều dùng biện pháp phân tích đặc điểm của đối tượng từ ngòi bút của La Phông-ten đến Buy-phông, cuối cùng lại trở về dưới ngòi bút của La Phông-ten, nhưng khi triển khai thì không lặp lại: đoạn 1 được dẫn chứng bằng thơ của La Phông-ten, đoạn 2 đi sâu vào mô tả đặc điểm đối tượng.

Câu 2:

* Nhà khoa học Buy-phông nhận xét về cừu, về loài chó sói căn cứ vào đặc tính trong cuộc sống bầy đàn và đời sống riêng theo quen điểm một nhà khoa học.

* Ông không nói đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất hạnh” của loài chó sói bởi vì đó không phải là đặc tính cơ bản của chúng.

Câu 3:

Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non, nhà thơ La Phông-ten đã dựa vào đặc điểm thực của loài, như sống hiền lành, thân thương và tốt bụng của chú cừu non. Phần sáng tạo của nhà thơ là ông đã nhân cách hóa con cừu, làm nổi bật lên tính ngây thơ và tội nghiệp của con cừu, ông miêu tả chó sói và cừu như những con người cụ thể.

Câu 4:

* Chó sói có mặt trong nhiều bài thơ ngụ ngôn của La Phông-ten. Hình tượng chó sói được xây dựng dựa trên những đặc tính vốn có của loài sói, đó chính là săn mồi. Chó sói trong Chó sói và cừu non vừa cụ thể, vừa đáng cười trong hình ảnh đói meo, gầy dơ xương kiếm mồi. Nhưng cũng đáng ghét khi muốn ăn thịt cừu non nhưng che giấu tâm địa, kiếm cớ bắt tội để trừng phạt chú cừu tội nghiệp.

Đây là một truyện ngụ ngôn được La Fontaine viết vào cuối thế kỷ 17, tôi xin chép lại theo trí nhớ, có thể thừa thiếu vài chỗ:“Một hôm có chú cừu non tìm đến con suối trong rừng uống nước. Lập tức, một con sói đói xuất hiện. Nó quát con cừu: ” Tao đã cấm không cho ai uống nước suối này mấy tháng. Sao mày lại dám làm đục nước suối của tao?…” Cừu non vội đáp: ” Dạ thưa ông, xin ông bớt giận nhìn cho kỹ. Đây là con suối mấy đời nhà cừu tôi vẫn ra uống nước. Lũ cá chỗ suối này vốn là chỗ quen biết và có thể làm chứng cho tôi. Vả lại, tôi đang uống nước phía dưới ông mấy chục bước, sao lại có thể làm đục nước chỗ ông được ạ?” Sói đang đói cồn cào, nhìn cừu nhỏ dãi, hét to: ” Nếu hôm nay mày không làm đục nước suối thì năm ngoái mày có tội nói xấu tao!’ Cừu nói: “Thưa ông, năm ngoái mẹ tôi còn chưa sinh tôi ra, sao tôi lại có thể nói xấu ông được?” Sói: ” Vậy à? Nếu không là mày thì chính anh trai mày năm ngoái đã nói xấu tao!” Cừu: ” Dạ thưa, ông lại nhầm rồi! Tôi là con một, đâu có anh em!” Sói tiếp: ” Vậy thì một trong mấy đứa họ hàng bè lũ nhà mày nói xấu tao năm ngoái! Bọn các ngươi một lũ, nào thằng chăn cừu rồi lại mấy con chó nữa cùng hùa vào nói xấu tao, còn xua đuổi tao mười mấy bận! Tao phải báo thù này mới được!” Nói chưa dứt câu, Sói bổ nhào lên con cừu non, tha vào rừng”. Sau đó chuyện gì xẩy ra trong rừng ta thì ta đã thừa biết. Thực ra ngay từ thời La Fontaine truyện này cũng không mới. Chính nhà thơ cổ điển người Pháp đã dựa vào truyện ngụ ngôn của Phaedrus và Esope, những nhà ngụ ngôn Hy Lạp sống cách ta khoảng 2700 năm! Nghĩa là chuyện “lấy thịt đè người” cũng không phải là chuyện lạ. Ỷ vào sức mạnh, coi thường đạo lý đã quá quen thuộc với loài người và xưa như trái đất. Vả lại, thời đại ngày nay đâu phải là thế kỷ 17 của La Fontaine hay thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên của Esope? Nền văn minh Á hay Âu hay Phi bắt nguồn từ thời Chiến Quốc với Khổng Tử, từ cái nôi Hy Lạp, Ai Cập đã có dư vài ngàn năm tuổi. Dù bản chất của lũ sói có thay đổi chậm chạp đến đâu, dù chúng có ngoan cố đến đâu chúng cũng phải nhận rằng chúng đang sống trong thời đại mà không phải bao giờ, không phải ở bất kỳ nơi đâu trên trái đất lẽ phải bao giờ cũng thuộc về kẻ mạnh như trong truyện ngụ ngôn nổi tiếng trên.Sói thì có thể vẫn thế, nhưng cừu thì không mãi là con “aigneau” bé bỏng, yếu ớt và ngây thơ như con cừu của Esope hay La Fontaine. Cừu của thời đại ngày nay biết thế nào là sức mạnh của luật pháp cộng đồng quốc tế văn minh, biết giữ phẩm giá làm người, biết phải làm gì để cho ánh sáng lịch sử trên những con sông như Bạch Đằng Giang không bị lu mờ mà mãi ngời sắc đỏ của tình yêu non sông xã tắc.Sức mạnh của luật rừng xem chừng không phải bao giờ cũng là sức mạnh đáng sợ!

Nguồn: TT&VH Chủ Nhật 28/06/2009)