Bệnh ghẻ ở chó là một bệnh ký sinh trùng trên da, gây không ít phiền toái cho chó và chủ nuôi, thậm chí còn gây tử vong. Nguyên nhân là do bị nhiễm các bệnh kế phát khác như viêm thận, nhiễm trùng da, viêm gan do phải dùng nhiều hóa chất chữa ghẻ. Ghẻ là bệnh rất phổ biến ở chó, nhất là các giống chó lông dài và xù. Bệnh ghẻ thường gặp nhất vào mùa mưa, khi trời ẩm thấp.
Tìm hiểu bệnh ghẻ chó mèo là gì?
Bệnh ghẻ ở chó là một căn bệnh trên da do ký sinh trùng gây nên. Các ký sinh trùng này gây tổn thương trực tiếp trên cơ thể của tú cưng. Nó gây ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe, trong nhiều trường hợp có thể dẫn tới tử vong. Một số biến chứng có thể để lại nặng nề như nhiễm trùng da có mủ, rụng lông toàn thân, viêm gan và bốc mùi hôi tanh.
Khi chó bị ghẻ thường có dấu hiệu gãi liên tục và kéo dài. Chúng thường xuyên dùng chân sau gãi lên cơ thể. Trên da có nhiều nốt mẩn đỏ, vảy gàu và dày lên. Vì cún con gãi quá nhiều nên da thường xuyên bị chảy máu. Những mảng lông bị rụng hết. Một số vị trí trên cơ thể hay bị ghẻ có thể kể tới như mắt, lưng, nách…
Nguyên nhân khiến cho chó bị ghẻ
Đầu tiên ta sẽ phải tìm ra những nguyên nhân khiến chó bị ghẻ để có cách đề phòng hiệu quả hơn. Có thể do cún cưng của bạn bị bẩn mà không được tắm thường xuyên. Nhiều chú chó rất thích nghịch đất hay lăn quanh vũng bùn. Nhưng chủ nhân của chúng thì không hề biết rằng nhưng nơi đó ẩn rất nhiều kí sinh trùng xấu. Chúng sẽ rất bị các kí sinh trùng đó dính lên người. Chính vì thế mà việc không tắm thường xuyên cho cún cũng gây nên bệnh ghẻ ở chó.
Do cún cưng bị ăn mặn. Nhiều người sẽ cho cún ăn những đồ mặn. Chó rất dễ ghẻ vì ăn mặn. Do cơ thể chúng không chiu được thức ăn mặn nên rất sẽ bị ngứa và nóng. Khi đó chúng sẽ gãi cho đến khi trầy hết da.
Những vị trí trên cơ thể dễ bị ghẻ ở chó
Bệnh ghẻ ở chó thường gặp ở dưới bụng, hậu môn, khuỷu chân, sau tai và mắt. Do những khu vực này da rất mỏng, dễ bị tổn thương. Tuy nhiên cần quan sát và theo dõi một thời gian để xác định chính xác bệnh của chó.
Các nốt đỏ ở bụng có thể là dấu hiệu của bệnh Care. Đây là một bệnh có khả năng gây tử vong rất cao ở chó. Nếu chó xuất hiện triệu chứng này kèm nôn mửa, sốt, bỏ ăn thì có thể đã bị Care. Chó cần điều trị khẩn cấp để tránh tình huống xấu nhất.
Da chó bị đỏ cũng có thể do bị nấm da và một số bệnh khác. Chủ chó cần đưa cún tới gặp bác sĩ thú y để kiểm tra. Khuỷu chân sần sùi cũng chưa chắc là dấu hiệu chó bị ghẻ. Bởi vị trí này rất dễ bị chai do ma sát với mặt đất khi chó ngồi hoặc nằm. Do đó rất dễ gây nhầm lẫn.
Bệnh ghẻ ở chó chỉ có 2 loại thường gặp
Ghẻ Sarcoptes
Bệnh ghẻ ở chó Sarcoptes (ghẻ thường) và ghẻ Demodex (ghẻ lường, ghẻ bao lông, xà mâu). Tên khoa học là Sarcoptes scabiei var. canis. Chúng có hình dạng quái gở với 4 cặp chân kép sắc nhọn. Xâm nhiễm, đẻ trứng và nhân gấp bội về số lượng bề mặt da gây ngứa, rụng lông. Có thể lây lan sang người và không gây nguy hại lắm cho chó. Đối với ghẻ thường thì việc điều trị dễ dàng hơn và không gây ra nguy hiểm.
Ghẻ Demodex
Bệnh ghẻ ở chó Demodex (Còn gọi là ghẻ lường hay ghẻ bao lông, ghẻ máu) tên khoa học là Demodex canis, hình mũi tên nhọn. Chúng đào sâu làm tổ dưới da gây ra sự đau đớn và những vết thương nặng. Đây là sát thủ đâm chọc, chuyên đào khoét và nằm sâu trong bao lông, hút chất dinh dưỡng, dịch nhờn bao lông của vật chủ. Gây tổn thương da và rụng lông rất nặng nề. Loại ghẻ này rất nguy hiểm và khó điều trị. Bệnh ghẻ thường hay gặp ở chó như Poodle, Pitbull, Pug… Tỷ lệ chó mắc bệnh thường cao hơn ở mèo.
Tổn thương nặng nhất là vùng quanh mi mắt, mặt, sưng đỏ chảy nước ở gan bàn chân. Toàn bộ da rụng lông, chảy ra dịch huyết tương lỏng, không đông. Mùi rất hôi đặc trưng, không một loại nước thơm nào có thể át đựơc. Bệnh ít lây sang chó khác mặc dù sống cùng chuồng.
Phân tích chuyên sâu bệnh chó bị ghẻ Sarcoptes
Chó bị ghẻ Sarcoptes có khả năng xâm nhiễm, đẻ trứng và nhân gấp bội về số lượng bề mặt da. Gây ngứa, rụng lông. Có thể lây lan sang người.
Các dấu hiệu nhận biết
Dấu hiệu đầu tiên của bệnh ghẻ ở chó đó là chó bị rụng lông nhiều. Rụng lông là điều bình thường ở chó, chúng rụng lông quanh năm và nhiều nhất khi giao mùa. Thường là khi thời tiết chuyển lạnh và ngược lại. Nhưng nếu chó rụng lông nhiều thành từng mảng thì rất có thể chúng đã bị ghẻ.
Ngoài rụng lông, nếu trên da chó xuất hiện nhiều vảy gàu thì cũng là dấu hiệu của bệnh về da. Chó sẽ bị ngứa, gãi nhiều mặc dù không có vết côn trùng đốt. Vì nếu bị côn trùng đốt, chó chỉ ngứa một lúc, trên da thường có vết đốt và biến mất sau vài ngày.
Cách chữa và điều trị
Loại bệnh ghẻ ở chó này không gây nguy hại lắm cho chó, có thể điều trị bằng một số liệu pháp tắm rửa thường xuyên bằng nước đun đặc của một số loại lá chát, chua, đắng: lá xoan, lá khế, lá xà cừ… Đặc biệt không tắm bằng xà-phòng thông thường mà tắm bằng xà-phòng trung tính chuyên trị ghẻ có chất Benzoyl peroxide. Loại xà phòng này ở một số nước có tên thương mại là OxyDex hoặc Pyoben. Đối với chó lông dài… phải sấy thật khô lông ngay sau khi tắm, chải và chăm sóc bộ lông thường xuyên.
Ngoài ra có thể bôi ngoài da mỡ hoặc dung dịch Sulfur có 30-32% Cancium polysulfide, hoặc Benzylbenzoate 20 hoặc 50%. Hoặc một số thuốc trị ghẻ ở người cũng có thể dùng được nhưng hiệu quả không cao. Có thể pha chế kết hợp dạng mỡ hoặc dung dịch nước bôi da theo công thức sau:
Benzylbezoate – 25,0%
Lindane – 1,0% bôi hàng ngày vào vùng da có dấu hiệu ghẻ.
Điều trị chó bị viêm da bội nhiễm bằng kháng sinh tiêm, bôi ngoài. Đặc biệt là các vết tự cắn xé do quá ngứa, viêm có mủ chảy nước, hôi. Điều trị viêm dị ứng bằng các loại thuốc kháng Histamin, corticosteroid.
Tăng sức khoẻ bằng bổ sung vitamin C, D, A. Tăng khẩu phần dinh dưỡng, nhưng không đựơc cho ăn ngọt, giảm độ muối mặn. Nơi chó ở phải khô, thoáng, ấm, mát. Hạn chế tiếp xúc với người và chó khác. Việc sử dụng chuồng cho chó tách biệt với chỗ bạn ở là việc rất quan trọng.
Phân tích chuyên sâu bệnh chó bị ghẻ Demodex
Bệnh ghẻ Demodex gây ra bởi các Demodex canxi. Chúng là một dạng ký sinh trùng mite sống ở khu vực nang lông của chó. Hầu hết tất cả các chú chó đều có loại ký sinh này sống trên da. Tuy nhiên chúng lại không có phản ứng với loại ve này do hệ miễn dịch tốt. Khi mà hệ miễn dịch của chó trở nên kém hơn thì chúng sẽ tấn công. Sau đó phát triển bệnh nặng hơn trên cơ thể vật chủ.
Bệnh ghẻ máu sẽ xuất hiện nhiều ở chó con và chó chưa có hệ miễn dịch trưởng thành. Các con ve chó sẽ sinh sản nhanh chóng khi mà hệ miễn dịch của chó mất kiểm soát hoặc yếu đi. Hầu hết các chú chó trưởng thành sẽ có khả năng chống lại loại ve gây bệnh. Chỉ khi hệ miễn dịch của chó trưởng thành kém do tuổi tác thì nó mới có cơ hội tấn công và gây bệnh.
Bệnh ghẻ ở chó Demodex ít lây sang chó khác. Có thể một đàn chó chỉ có một vài con mắc. Bệnh diễn biến lâu dài sẽ gây ngứa ngáy khó chịu. Thậm chí chó tự cắn xé để đã cơn ngứa. Bộ da hỏng dần, viêm nhiễm mủ kế phát. Lông rụng nhiều, trơ trụi như con khỉ. Chó có thể chết do viêm cầu thận, viêm gan và rối loạn vận mạch. Nếu tình trạng nguy kịch thì hãy mang chó của bạn đến bác sĩ thú y gần nhất khám và chữa trị kịp thời.
Các dấu hiệu nhận biết
Chó bị ghẻ Demodex mới xuất hiện chỉ có thể xuất hiện một vài đốm nhỏ màu đỏ. Kèm theo đó là có rụng một ít lông nhưng rất khó phát hiện ở giai đoạn này. Khi bị nặng sẽ có các biểu hiện rõ ràng hơn như:
Rụng lông nhiều thành từng mảng.
Da đỏ ứng và bị viêm, lở loét.
Trên da có nhiều dầu, nước mụn.
Xuất hiện các lớp màng, vảy trên da dạng như nấm.
Chân bị sưng.
Bệnh ghẻ ở chó mò bao lông thường phát sinh ở quanh mắt, đầu hoặc khuỷu chân. Bệnh có thể thay đổi từ rất nhẹ như chỉ một mảng nhỏ. Cho đến nặng như toàn thân đều có vết ghẻ rướm máu, có mủ, rụng lông toàn bộ. Với trường hợp bệnh nhẹ thì có thể chỉ bị một khu vực tách biệt, bị rụng lông ở mặt, quanh mắt hay chân trước hoặc cả chân sau. Những trường hợp này không gây viêm da thứ phát. Có thể điều trị dễ dàng.
Còn trường hợp nặng thì da bị mẫn đỏ lên, có mụn mủ, có máu và huyết thanh rỉ ra từ những vùng nhiễm bệnh. Kế đó là nhiễm trùng thứ phát mà thường thấy là Staphylococcus aureus. Thỉnh thoảng cũng thấy Pseudomonas spp. Các loại ghẻ máu thường gặp:
Ghẻ demodex địa phương: Loại này chỉ ảnh hưởng đến một vài phần trên cơ thể. Thường sẽ bị ở mặt chó mèo. Bệnh chỉ xuất hiện xung quanh mặt hoặc một phần nào đó mà không lây lan sang các vị trí khác. Với bệnh này bạn có thể sử dụng thuốc xịt, bôi để chữa. Hoặc nó sẽ tự khỏi khi hệ miễn dịch của chó tốt trở lại.
Ghẻ máu Demodex tổng quát: Loại ghẻ này sẽ ảnh hưởng lớn đến nhiều vùng da. Hoặc toàn cơ thể chó. Nếu chó bị mắc ghẻ máu Demodex tổng quát sẽ bị nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn gây lên. Nó khiến chó bị ngứa dữ dội và có mùi hôi. Khi chó bị bệnh này sẽ rất khó chữa trị tận gốc.
Ghẻ Pododermatitis Demodectic: Loại ghẻ này chỉ ảnh hưởng trên chân của chó mèo. Nó sẽ gây ra nhiễm trùng thứ phát. Loại ghẻ này thường nằm ở giữa các kẽ đệm của bàn chân chó mèo nên rất khó chữa trị.
Cách chữa và điều trị
Để chuẩn đoán bệnh ghẻ ở chó này các bạn có thể dựa vào các triệu chứng bệnh ở trên. Còn muốn chắc chắn hơn bạn nên đưa cún đến gặp bác sĩ thú y để kiểm tra kỹ hơn. Kiểm tra kĩ lưỡng sẽ có những chuẩn đoán bệnh chuẩn nhất. Để điều trị căn bệnh này bạn áp dụng theo cách sau đây:
Áp dụng cho chó mới bị ghẻ: thì nên sử dụng thuốc bôi Alkin Mitecyn lên các khu vực chó bị nhiễm ghẻ ngoài da. Thuốc có tác dụng chống viêm, chống dị ứng da và loại bỏ ghẻ Demotex trên da. Đồng thời phòng ngừa ký sinh Demotex sinh sôi và phát triển trên da.
Áp dụng cho chó bị ghẻ nặng, ghẻ toàn thân hoặc ghẻ Pododermatitis Demodectic ở chân: Bạn sử dụng thuốc trị ghẻ dạng viên nhai Nexgard hoặc Bravecto. Đây là một trong 2 sản phẩm thuốc trị ghẻ máu Demotex tốt nhất hiện nay. Với tình trạng chó bị ghẻ bạn chỉ cần sử dụng 1 viên duy nhất. Nó có tác dụng tiêu diệt tất cả các loại ghẻ, ký sinh trùng trên cơ thể chó mèo.
Bệnh ghẻ Demotex có thể điều trị được nhờ các phương pháp kể trên. Tuy nhiên lại có những chú chó có thể bị tái nhiễm lại bệnh. Nguyên nhân do hệ thống miễn dịch yếu hoặc chó bị ức chế bệnh. Kết hợp với các điều kiện thích hợp khác sẽ khiến ghẻ Demotex tái phát. Có khi bệnh tình đỡ rất nhiều, tưởng như đã khỏi nhưng sau một thời gian lại mắc lại còn trầm trọng hơn. Còn khi đã bị nặng, tổn thương da trầm trọng có dấu hiệu suy gan, thận thì xem như rất xấu. Mặc dù dân gian có dùng nước điếu, dầu nhớt… để chữa nhưng không có cơ sở khoa học để chứng minh.
Để giúp chó phục hồi bệnh nhanh các bạn nên áp dụng cho chó một chế độ ăn uống tốt. Đảm bảo đầy đủ dưỡng chất bao gồm cả rau và thịt. Ngoài ra bạn nên mua thêm các thực phẩm chức năng cho chó như vitamin, thuốc bổ về cho chó sử dụng.
Tắm bằng các loại nước lá chua chát đun đặc: là trà xanh, lá khế, lá xà cừ… có thể cải thiện tình trạng viêm da. Tuyệt đối không dùng các loại sữa tắm cho chó có độ kiềm cao tắm cho chó ghẻ. Hãy thận trọng khi dùng Ivermectin tiêm trị bệnh ghẻ ở chó. Có thể gây trúng độc hệ thần kinh trung ương của chó.
Tham khảo phương pháp dân gian chữa bệnh ghẻ ở chó
Các phương pháp trị bệnh ghẻ ở chó dân gian mặc dù hiệu quả nhưng thời gian chữa trị khá lâu. Vì vậy để có hiệu quả nhanh chóng, đa số người nuôi chó thường đưa chó tới bệnh viện. Hoặc sử dụng các loại thuốc thú y chuyên dụng.
Tất cả đều có dựa trên một nguyên tắc chung đó là những bài thuốc phần lớn là những lá cây, vỏ cây có tính chát, đắng để chữa bệnh ghẻ. Ví dụ lá xoan, lá đào, lá ổi, lá đắng, lá ba gạc, vỏ hoặc lá cây xà cừ hay nước điếu. Mỗi ngày bạn lấy một nắm đem về đun, lấy nước tắm cho chó bị ghẻ. Hay với lá xoan, bạn có thể dã lấy nước rồi đem bôi trực tiếp vào chỗ chó bị ghẻ. Sau một thời gian bệnh ghẻ ở chó sẽ biến mất.
Các phương pháp này đã được lưu truyền trong dân gian Việt Nam từ hàng trăm năm nay. Bệnh ghẻ là căn bệnh phổ biến nhưng rất dễ chữa. Nếu áp dụng ngay khi chó mới bị bệnh sẽ rất hiệu quả.
Tinh dầu bạc hà: có đặc tính sát khuẩn rất cao. Bôi tinh dầu vào vùng da chó bị rụng lông mỗi ngày bôi 3 lần. Lặp lại liên tục cho đến khi chó khỏi hoàn toàn.
Nước điếu thuốc lào: Dùng bông hoặc khăn sạch tẩm nước lấy từ điếu thuốc lào. Sau đó bôi đều lên vùng da chó bị rụng lông. Mỗi ngày bôi một lần cho tới khi khỏi hoàn toàn.
Tắm nước lá đào/lá khế và lá xà cừ: Hai loại lá trên có vị chát, có tác dụng rất tốt với chó bị ghẻ. Đun nước thật đặc, pha thêm chút muối và tắm cho chó trong 1 tháng liên tục.
Tắm nước lá bạch đàn, trầu không, lá xoan, lá ổi: được coi là phương pháp trị liệu an toàn, giúp chó thoải mái và bớt ngứa ngáy hơn.
Tham khảo phác đồ thú y chữa trị chó bị ghẻ
Khi bệnh khu trú có giới hạn thì thường tự khỏi, tuy nhiên để đề phòng bệnh lan ra toàn thân ta nên điều trị sớm ở những trường hợp này bằng:
Amitra với nồng độ 0,025% trong nước, mỗi tuần bôi một lần, cho đến khi dứt các bệnh tích, rồi tiếp tục bôi mỗi hai tuần một lần, cho đến khi xét nghiệm không còn ký sinh trùng.
Rotenone (C23H22O6) 1% pha trong cồn bôi trong ba ngày liên tục.
Benzyl benzoat.
Trypanbleu.
Tẩm bằng các xà bông sát trùng.
Trị nhiễm trùng thứ phát với: chloramphenicol, lincomycin.
Tham khảo cách tắm lá chè xanh chữa ghẻ cho chó
Khi chó đã bị ghẻ, ngoài các loại nước lá hoặc thuốc, tuyệt đối không tắm bằng xà phòng. Đặc biệt là sữa tắm của người và các dung dịch có thành phần sát khuẩn. Việc tắm sạch vừa giúp chó thoải mái hơn, vừa tốt cho việc điều trị.
Nếu bị bệnh ghẻ ở chó vào mùa đông, bạn có thể tắm bằng nước pha muối loãng. Nước muối có tác dụng sát trùng vết thương hở và đẩy lùi kí sinh trùng trên da chó. Lưu ý pha nước có nhiệt độ phù hợp, tránh quá nóng hoặc quá lạnh.
Tắm xong cần lau và sấy khô, ngay cả vào mùa hè. Lông ẩm ướt là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn và kí sinh trùng phát triển. Sau khi sấy khô bôi thuốc ghẻ cho chó. Nên đeo vòng chống liếm để tránh việc chó liếm vào vết thương. Chó bị ghẻ có thể bị tái phát nếu không được vệ sinh sạch sẽ. Vì thế cần điều trị dứt điểm, tránh bệnh tái phát và lây sang những con khác. Thực hiện quy trình như sau:
Cạo hết lông của cún cưng. Đây là bước cần làm đầu tiên khi tiến hành trị ghẻ cho chó.
Cứ 3 ngày cho cún tắm bằng Trà Xanh nấu lên rồi tắm. 3 ngày tắm bằng thuốc Tím.
Tắm như sau: Thay vì nước tắm là nước thường thì là nước Trà. Kết hợp với xà phòng tắm trị ghẻ cho chó. Dội nước lên người rồi xoa xà bông rồi dội sạch xà bông là xong.
Thuốc đặc trị: Thuốc 7 màu ở ngoài tiệm thuốc Tây có bán. Mua về thoa trực tiếp lên vết thương. Sau khi bôi mỡ Heo thấy vết thương se lại và không chảy máu nữa thì mới bôi thuốc này. Đây là thuốc trị thâm ở người đừng quan tâm vì chó khác người.
Mỗi ngày rắng phơi nắng được 10 phút, tầm 8h-9h sáng là tốt nhất.
Tham khảo các thuốc chữa ghẻ cho chó phổ biến
Bạn có thể tiêm hoặc sử dụng thuốc chữa bệnh ghẻ cho chó đặc trị sau:
Bravecto trong vòng 4 tháng. Thuốc dạng viên phù hợp với cả chó mẹ mang thai và đang cho con bú
Nexgard cho chó dạng viên điều trị triệt để bọ chét và ghẻ. Vừa có tác dụng phòng bệnh, vừa có tác dụng chữa bệnh với 1 viên duy nhất.
Apoquel do ghẻ chó gây nên. Giảm đau và ngứa hiệu quả. Thuốc sử dụng an toàn và không gây dị ứng
Tresaderm do ghẻ chó, ký sinh trùng gây ra. Có tác dụng giảm ngứa, giảm đau hiệu quả
Amoxi-Tabs (Amoxicillin) viên uống chống nhiễm khuẩn các vết thương trên da do ký sinh trùng hoặc do cún cưng gãi gây ra.
Hydrocortisone giảm thiểu tình trạng tấy đỏ, sưng và ngứa trên da.
Trong quá trình sử dụng thuốc cho chó bị ghẻ, các loại thuốc trị ghẻ có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng. Bạn cần kết hợp các loại thuốc uống và bôi trên da để giảm các cơn đau, ngứa cho cún cưng. Đồng thời nhanh chóng hồi phục các vùng da bị hư tổn.
Có nên tiêm thuốc để chữa ghẻ cho chó?
Bệnh ghẻ phần lớn không gây nguy hại nhiều lắm cho chó. Nên bạn cần có những biện pháp chữa ghẻ cho chó một cách hợp lý. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của chó.
Tiêm cho chó bị ghẻ là một biện pháp được khá nhiều người nuôi chó áp dụng. Nhưng biện pháp này có thể sẽ gây hại cho chó rất nhiều do các loại thuốc này đều rất độc hại. Đặc biệt là sau khi tiêm thuốc chữa ghẻ cho chó, tỷ lệ chó mắc các bệnh về gan là khá cao.
Thêm vào đó, chú chó nhà bạn có thể bị chấn động mạnh về thần kinh. Chó có thể mắc chứng bệnh trầm cảm, lừ đừ… Hầu hết các bác sĩ thú ý đều khuyên không nên dùng biện pháp này để chữa ghẻ cho chó. Rất có thể bệnh ghẻ chưa khỏi thì chú cún nhà bạn đã phải ra đi vì một căn bệnh nguy hiểm khác do thuốc tiêm cưc độc kia gây ra. Vì vậy khuyên bạn nên áp dụng các phương pháp trị liệu tác động từ bên ngoài trước khi tiêm.