Bệnh vàng da ở chó
Thuật ngữ bệnh vàng da (icterus hoặc jaundice) mô tả tình trạng niêm mạc của nướu, lỗ mũi, bộ phận sinh dục và các vùng khác chuyển sang màu vàng do nồng độ bilirubin cao, một sắc tố mật bình thường được hình thành do sự phân hủy hemoglobin có trong các tế bào hồng cầu (RBC).
Nếu có sự gia tăng tỷ lệ RBC, như ở một số bệnh, thì nồng độ bilirubin sẽ cao bất thường. Nồng độ bilirubin cao như vậy sẽ không thể được bài tiết ở mức bình thường, và do đó tích tụ trong các mô. Nồng độ bilirubin cũng có thể gia tăng trong các trường hợp sự bài tiết bilirubin bình thường bị cản trở do một số bệnh (ví dụ: ứ mật), trong đó mật không thể chảy từ gan đến tá tràng (phần đầu của ruột) do tắc nghẽn cơ học hoặc khối u tân sinh.
Nồng độ bilirubin tăng cao sẽ rất nguy hiểm và có thể làm đổi màu da (tức là vàng da), tổn thương gan và thận, và cũng có thể ảnh hưởng đến mô não. Tất cả các giống chó đều có thể bị bệnh.
Triệu chứng và phân loại
Nôn mửa
Tiêu chảy
Lờ phờ
Sốt
Đau bụng
Không muốn ăn (chán ăn)
Xanh xao
Da đổi màu vàng
Đổi màu nước tiểu và phân (màu cam)
Tăng tần suất đi tiểu (chứng đái nhiều) và lượng nước tiểu
Khát liên tục(chứng khát nhiều) và uống nhiều nước
Rối loạn tâm thần trong các trường hợp nặng
Sụt cân
Chảy máu (đặc biệt là ở những con chó bị bệnh gan giai đoạn tiến triển)
Nguyên nhân
Bệnh, độc tố, thuốc dẫn đến tăng phá hủy RBC
Truyền máu không tương thích
Nhiễm trùng toàn thân làm giảm khả năng xử lý bilirubin ở gan
Tích tụ một lượng lớn máu bên trong khoang cơ thể
Viêm gan (hepatitis)
Khối u
Chai gan
Tổn thương lớn ở mô gan (ví dụ, do độc tố)
Tắc nghẽn trong việc bài tiết bilirubin do viêm tuyến tụy, sự hiện diện của khối u, sỏi, hoặc ký sinh trùng.
Chẩn đoán
Có nhiều xét nghiệm cụ thể hơn để chẩn đoán thêm, bao gồm các nguyên nhân cơ bản. Các xét nghiệm tia X sẽ giúp xác định cấu trúc và kích thước của gan, cơ quan trung tâm trong bệnh này. Các xét nghiệm X quang này thường phát hiện tình trạng gan to, cho thấy sự hiện diện của một khối hoặc khối u, sự phì đại của lá lách trong một số trường hợp, và các vật lạ. Chụp X quang ngực có thể cho thấy tình trạng di căn nếu khối u là nguyên nhân. Siêu âm cũng sẽ được thực hiện, để bác sĩ thú y có thể đánh giá chi tiết cấu trúc gan, giúp phân biệt bệnh gan với tình trạng tắc nghẽn đường mật, cũng như phân biệt khối u với tắc nghẽn cơ học.
Ngoài ra, bác sĩ thú y có thể quyết định lấy mẫu mô gan với sự hỗ trợ của siêu âm để đánh giá chi tiết hơn. Các mẫu mô gan có thể được lấy bằng kim hoặc trong khi phẫu thuật, có thể tiến hành để chẩn đoán xác nhận và điều trị.
Điều trị
Việc điều trị chủ yếu phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và mang tính cá nhân cao. Chó ở trong tình trạng bệnh nặng hoặc giai đoạn bệnh tiến triển có thể cần nhập viện để được chăm sóc và điều trị tích cực ban đầu. Chế độ cân bằng dinh dưỡng được đưa ra theo yêu cầu năng lượng hàng ngày và tình trạng bệnh. Cũng cần bổ sung vitamin cho chó bệnh. Một số trường hợp có thể cần phải phẫu thuật, như những trường hợp tắc nghẽn đường mật, và có thể cần phải truyền máu nếu bị thiếu máu nghiêm trọng.
Chăm sóc
Việc điều trị chủ yếu phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và mang tính cá nhân cao. Tuy nhiên, chế độ ăn uống hợp lý, cho uống thuốc đúng giờ, nghỉ ngơi hoàn toàn và theo dõi thường xuyên sẽ giúp chó của bạn trong suốt quá trình chữa bệnh.
Không cho chó sử dụng bất kỳ loại thuốc nào hoặc điều chỉnh liều lượng thuốc mà không có sự đồng ý rõ ràng của bác sĩ thú y, đặc biệt là thuốc giảm đau, được cho là độc hại đối với gan trong tình trạng này. Vì gan là cơ quan trung tâm của quá trình trao đổi chất, nên có thể xảy ra ngộ độc trong các trường hợp suy gan.
Chó bị suy gan cần được chăm sóc ở nhà cực kỳ cẩn thận do sự bất ổn vốn có của tình trạng này. Những con vật này có thể bị chảy máu bất cứ lúc nào. Nếu bạn thấy thú cưng bị chảy máu, hãy lập tức gọi bác sĩ thú y để được giúp đỡ. Ngoài ra, thông báo cho bác sĩ thú y nếu thấy phân hoặc nước tiểu của chó đổi màu.