Góc tối của khoa học vũ trụ: Laika
Sự thật về “Người tiên phong” trong lịch sử hàng không vũ trụ của con người chỉ là một con chó đi lạc ở Moscow trước khi trở thành một chú chó không gian.
Lycra/Laika – một chú chó không gian hai năm tuổi của Liên Xô đã cất cánh trên phi thuyền Sputnik 2 vào ngày 3 tháng 11 năm 1957, chú chó này trở thành động vật Trái Đất còn sống đầu tiên đi vào quỹ đạo quanh hành tinh của chúng ta, đồng thời cũng là động vật Trái Đất đầu tiên bỏ mạng ngoài không gian.
Năm 2009, BBC đã quay 5 tập truyện ngắn về chú chó không gian của Liên Xô. Vào cuối tập 5, các kỹ sư Liên Xô đã nói: “Laika chết trong đau đớn, bị cháy bốc cháy ở nhiệt độ cao chỉ sau 1-2 giờ khi con tàu cất cánh”.
Lycra trở thành nguồn cảm hứng cho Haruki Murakami , và sau đó ông đã viết một cuốn sách có tên Sputnik Lovers. Ban nhạc Surf-Rock của Phần Lan “Laika & the Cosmonauts” được biết đến rộng rãi ở Bắc Âu vào cuối những năm 1980.
Dự án âm nhạc Nhật Bản “The Hatsune Miku ” đã xuất bản một bài hát có tên “Câu chuyện về chú chó không gian đầu tiên Lycra” và nhiều tác phẩm khác.
Kết cục thảm của chú chó đầu tiên bay vào không gian
Laika bên trong “buồng con nhộng”. Ảnh: Sputnik
Tuy nhiên, kết cục của Laika vẫn khiến người ta cảm thấy có đôi chút buồn rầu.
“Tôi đã xin nó tha thứ và tôi thậm chí còn khóc khi vuốt ve nó lần cuối”, nhà sinh vật học người Nga Adilya Kotovskaya, 90 tuổi, nhớ lại cái ngày bà phải chia tay Laika. Chú chó hoang Laika đã làm nên lịch sử khi là loài động vật đầu tiên bay vào quỹ đạo Trái Đất trong một sứ mệnh hy sinh phục vụ cho công cuộc nghiên cứu khoa học vũ trụ, theo AFP.
Ngày 3/11/1957, Laika bay vào không gian trên vệ tinh Sputnik 2 do Liên Xô phóng. Thế nhưng, mọi chuyện đã không diễn ra như kế hoạch mà người Liên Xô mong chờ và Laika chỉ có thể sống sót trong khoảng vài tiếng, bay vòng quanh Trái Đất 9 lần.
“9 lần bay quanh Trái Đất ấy đã biến Laika trở thành “phi hành gia” đầu tiên trên thế giới, cống hiến cuộc sống cho thành công của các sứ mệnh không gian tương lai”, bà Kotovskaya chia sẻ. Người phụ nữ này vẫn giữ niềm tự hào vì công việc tiên phong của mình với tư cách nhà khoa học giúp huấn luyện Laika cũng như các loài động vật khác thực hiện những nhiệm vụ không gian. Còn đối với lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev lúc bấy giờ, hành trình của Laika mang đến cho ông một chiến thắng vang dội khác trong cuộc đua nghiên cứu vũ trụ với người Mỹ. Song để có được kết quả ấy không phải điều dễ dàng.
Các nhà tuyển chọn Liên Xô bắt đầu nhiệm vụ bằng cách lựa ra các ứng viên đủ tiêu chuẩn từ hàng loạt đàn chó hoang nhưng là giống cái, bởi chúng có kích thước nhỏ hơn và dường như thuần tính, không hiếu động bằng giống đực. Những bài kiểm tra đầu tiên được thực hiện nhằm xác định khả năng tuân thủ mệnh lệnh và tính thụ động ở từng cá thể. Việc phải ngồi im trong không gian chật hẹp yêu cầu chúng phải “thụ động”.
Cuối cùng, các ứng viên còn sót lại thông qua những vòng tuyển lựa sẽ phải sống trong những chiếc hộp hình con nhộng chật cứng qua vài ngày hoặc đến vài tuần để thử sức chịu đựng. Các bác sĩ cũng cần kiểm tra phản ứng của chúng trước sự thay đổi áp suất không khí và tiếng ồn.
Ban đầu, Laika có tên khác là Kudryavka. Tuy nhiên, trong một lần được giới thiệu trước công chúng qua sóng radio, Kudryavka đã cất tiếng sủa lớn và cái tên Laika (trong tiếng Nga nghĩa là “chó sủa”) cũng xuất hiện từ đây.
Laika được nhớ tới với tư cách sinh vật sống đầu tiên trên Trái Đất bay vào không gian. Ảnh: Sputnik
Các nhà khoa học Liên Xô biết Laika sẽ không thể quay về và chọn Laika cho nhiệm vụ hy sinh song không phải họ không có tình cảm với nó. Một trong những người trông coi Laika, ông Vladimir Yazdovsky, đã mang cô chó 3 tuổi về nhà không lâu trước khi chuyến bay khởi hành vì “muốn làm điều gì đó cho nó”, ông Yazdovsky sau này kể lại.
Ba ngày trước thời điểm phóng tên lửa, Laika được đưa vào một không gian chật hẹp chỉ đủ di chuyển vài cm. Được tắm rửa sạch sẽ, gắn các thiết bị cảm ứng để theo dõi thông số cơ thể và lắp thiết bị hỗ trợ việc đi vệ sinh, Laika khoác lên mình bộ quần áo du hành với khóa an toàn bằng kim loại. Đúng 5h30 ngày 3/11, tên lửa mang vệ tinh và Laika được phóng đi.
Theo các báo cáo, tiếng ồn quá lớn và áp lực ban đầu khiến Laika sợ hãi. Nhịp tim của nó tăng gấp ba lần bình thường và nhịp thở tăng gấp 4. Bảo tàng Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Nga hiện vẫn lưu giữ các bản in được giải mật thể hiện hơi thở của Laika suốt chuyến bay. Laika đi vào quỹ đạo an toàn và bay vòng quanh Trái Đất trong 103 phút. Tuy nhiên, việc tấm cản nhiệt bị mất đã khiến nhiệt độ bên trong buồng con nhộng tăng nhanh đột ngột, làm cho Laika không thể chịu nổi. Laika chết “không lâu sau khi phóng vệ tinh”, bác sĩ người Nga kiêm nhà huấn luyện chó Oleg Gazenko hồi năm 1993 tiết lộ.
Trong và sau chuyến bay, Liên Xô lúc bấy giờ vẽ ra một câu chuyện viễn tưởng rằng Laika đã sống thêm vài ngày trong hành trình ngoài không gian. Các hãng truyền thông Liên Xô khẳng định Laika sống sót đến tận ngày 12/11. Báo New York Times thậm chí đưa tin Laika có thể đã được cứu sống. Song sau cùng, mọi chuyện cũng được làm sáng tỏ.
“Tất nhiên, chúng tôi biết Laika sẽ chết trên chuyến bay bởi thật sự không có cách nào đưa nó trở lại. Điều này là bất khả thi ở thời điểm đó”, bà Kotovskaya cho hay. Đêm trước ngày Laika thực hiện sứ mệnh, bà còn đến để chào từ biệt và chăm sóc, cưng nựng Laika lần cuối.
Laika trong một lần kiểm tra hồi năm 1957. Ảnh: RT
Bà Kotovskaya kể lúc con tàu mới xuất phát, chú chó Laika có biểu hiện bất thường là nhịp tim tăng vọt nhưng sau ba tiếng, nhịp tim đã trở lại bình thường. “Không có gì bất ổn xảy ra”, bà cho biết. Các nhà khoa học Liên Xô tính toán rằng Laika có khả năng sống tới 10 ngày ngoài không gian, tuy nhiên, bất ngờ, ở vòng bay quanh Trái Đất thứ 9, nhiệt độ bên trong khoang con nhộng tăng cao đột biến đã cướp đi mạng sống của Laika.
Dù vậy, các kênh phát thanh Liên Xô khi ấy vẫn cập nhật hàng ngày về việc liệu Laika có ổn không, tình hình sức khỏe của nó ra sao. Thông tin chính thức mà nhà chức trách đưa ra là Laika đã chết sau khi ăn chất độc được đưa vào thức ăn nhằm tránh cho nó phải chịu một kết cục đau đớn khi vệ tinh quay trở lại bầu khí quyền Trái Đất và cháy rụi. Câu chuyện trên được Moscow truyền bá suốt nhiều năm. Vệ tinh mang theo Laika ngày 14/4/1958 rơi xuống Trái Đất và bốc cháy phía trên quần đảo Antilles thuộc vùng biển Caribe.
Hành trình bay vào vũ trụ của Laika đến giờ vẫn là câu chuyện truyền cảm hứng. Một số cuốn sách thiếu nhi đã đưa Laika vào để kể cho trẻ em nhưng sáng tác một kết cục khác vui tươi hơn. Năm 1985, Thụy Điển cho ra đời bộ phim mang tên “My Life as a Dog” khắc họa nỗi sợ hãi của một người đàn ông về việc Laika có thể bị đói trên không gian.
Một con tem tưởng nhớ Laika. Ảnh: Wikimedia Commons
Nhiều nhóm nhạc trên thế giới đã sáng tác các ca khúc tưởng nhớ Laika. Một ban nhạc pop của Anh còn đặt tên nhóm là Laika và ban nhạc khác đến từ Phần Lan tự gọi mình là “Laika và những phi hành gia”. Trong sứ mệnh khám phá Sao Hỏa năm 2005, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đặt tên cho một địa điểm bên trong miệng núi lửa ở đây là “Laika”. Sau Laika, những động vật sống đầu tiên của Liên Xô bay vào không gian và trở về Trái Đất an toàn được biết đến là cặp chó Belka và Strelka trong hành trình năm 1960.
50 năm kỳ tích chinh phục Mặt Trăng
BNEWS.VN Ngày 21/7/1969, phi hành gia Neil Armstrong thuộc tàu vũ trụ Apollo 11 (Mỹ) đã lần đầu tiên trong lịch sử đặt chân lên Mặt Trăng, đánh dấu bước tiến quan trọng trong chinh phục vũ trụ.
Những năm giữa thế kỷ XX, nhân loại chứng kiến sự ra đời các chương trình thám hiểm không gian của Liên Xô trước đây, Mỹ và Trung Quốc.
Liên Xô là nước mở đầu Kỷ nguyên không gian (Space Age) với việc lần đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo lên quỹ đạo Trái Đất (Sputnik 1), đồng thời là nước đầu tiên đưa sinh vật sống (chú chó Laika) và sau đó là con người (phi hành gia Yuri Gagarin) lên vũ trụ.
Trong khi đó, Mỹ là nước đầu tiên và duy nhất cho người đổ bộ thành công lên Mặt Trăng, tạo ra một kỳ tích trong lịch sử khám phá vũ trụ.
“Đây là bước đi nhỏ bé của một con người, nhưng là bước tiến vĩ đại của nhân loại” – đó là câu nói bất hủ của phi hành gia Neil Armstrong thuộc tàu vũ trụ Apollo 11 ngày 21/7/1969 khi ông đặt bước chân đầu tiên của con người lên bề mặt Mặt Trăng và cắm cờ Mỹ ở nơi mà ông mô tả là “sự hoang vu tráng lệ”.
Nhiều hoạt động kỷ niệm tròn 50 năm con người chinh phục Mặt Trăng đang được tổ chức tại Mỹ và nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Tháp Bút chì ngay giữa trung tâm thủ đô Washington đã được “khoác áo” tên lửa đẩy Saturn V, trong khi bộ đồ vũ trụ của Neil Armstrong được trưng bày tại Bảo tàng Hàng không và Không gian quốc gia Mỹ.
Nhà đấu giá Christie’s tổ chức sự kiện đấu giá khoảng 200 kỷ vật tại thành phố New York (Mỹ). Kênh National Geographic của Mỹ ra mắt bộ phim tài liệu mang tên “Apollo: Missions to the Moon” (Apollo: Sứ mệnh đến Mặt Trăng), thuật lại quá trình diễn ra Chương trình Apollo của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA).
Trong khi đó, kênh truyền hình Foxtel của Australia công chiếu phim Moon Landing: The Lost Tapes” (Hạ cánh xuống Mặt Trăng: Những băng hình bị thất lạc”, giới thiệu tới khán giả những hình ảnh chưa từng được biết đến về sự kiện này.
Australia và một số quốc gia khác đã phát hành bộ sưu tập tiền xu để tôn vinh chiến thắng khoa học và những thành tựu của con người trên khắp thế giới.
Còn Google trong ngày 19/7 đã đổi biểu tượng trên trang chủ (Google Doodle) với video gợi nhắc hành trình đổ bộ lịch sử lên Mặt Trăng trong sứ mệnh lịch sử cách đây 50 năm…
Apolo 11 là chuyến bay có người lái thứ năm và cũng là sứ mệnh vô cùng đặc biệt trong Chương trình Apollo của NASA.
Con tàu được phóng lên quỹ đạo bằng tên lửa đẩy Saturn V từ Trung tâm vũ trụ Kennedy tại đảo Merritt, Florida vào ngày 16/7/1969 và 3 nhà du hành vũ trụ Mỹ Neill Armstrong, Buss Ourderlin cùng McKolins là những người thực hiện trọng trách đưa tàu đến Mặt Trăng an toàn, đánh dấu một cột mốc vĩ đại trong lịch sử khám phá vũ trụ của nhân loại.
Chuyến bay lịch sử ấy thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân Mỹ và cộng đồng thế giới. Sau khi được phóng qua tầng khí quyển của Trái Đất, tàu Apollo 11 được tách ra và tiếp tục chặng đường kéo dài 3 ngày trên hành trình hướng tới Mặt Trăng.
Khi đã đi vào quỹ đạo của hành tinh cách Trái Đất hơn 384.000 km này, các phi hành gia điều khiển môđun tiếp cận và hạ cánh tại khu vực Sea of Tranquility (Biển tĩnh lặng) trên Mặt Trăng.
Sự kiện vĩ đại này đã được tường thuật trực tiếp và phát sóng trên toàn cầu, với sự chăm chú theo dõi của 600 triệu người trên khắp thế giới.
Để hoàn thành nhiệm vụ khó khăn ấy theo tuyên bố của Tổng thống Mỹ John F. Kennedy trước quốc hội năm 1961: đưa phi hành gia lên Mặt Trăng và quay lại Trái Đất bình an vô sự, NASA đã phải làm việc cật lực để vượt qua những thử thách kỹ thuật lớn chưa từng có, nhằm xây dựng một chương trình không gian khả thi bắt đầu từ con số 0 mang tên “Chương trình Apollo”.
Không chỉ đòi hỏi về sức người (khoảng 400.000 nhân công), Chương trình Apollo cũng ngốn của Mỹ số kinh phí khổng lồ, lên đến 25,4 tỷ USD.
Cuộc đổ bộ Mặt Trăng năm 1969 mở đầu cho những cuộc chinh phục tiếp sau, đã mang lại những kết quả quan trọng cho nền khoa học của toàn nhân loại.
Sau Apollo 11, Mỹ còn thực hiện thành công 5 sứ mệnh khác đưa con người lên Mặt Trăng, trong đó chuyến bay cuối cùng là của tàu du hành Apollo 17 vào tháng 12/1972.
Thành công của dự án Apollo cũng tạo cơ hội cho người Mỹ và người Nga hợp tác với nhau trong chuyến bay quốc tế đầu tiên vào vũ trụ – đó là Dự án Thử nghiệm Apollo-Soyuz được tiến hành vào tháng 7/1975.
Dự án này là sự khởi đầu của quan hệ hợp tác khá hiệu quả trong không gian giữa hai cường quốc, bất chấp những căng thẳng đối đầu Nga-Mỹ.
Năm 1993, Nga, Mỹ và các đối tác châu Âu đã ký hiệp định hợp tác trong các nhiệm vụ chinh phục vũ trụ và việc xây dựng Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS) vào năm 1998.
Từ thời điểm đó, ISS đã được coi là ngôi nhà chung trên vũ trụ của các nhà du hành và nghiên cứu không gian từ các nước trên thế giới, là cơ sở nghiên cứu khoa học quan trọng, giữ vai trò phát triển mục tiêu tiếp theo cho những chuyến du hành vượt ra ngoài quỹ đạo Trái Đất.
Tại Hội nghị khoa học không gian 2018 tổ chức tại thủ đô Riga của Latvia, các nhà khoa học quốc tế đã cùng bàn luận về chương trình xây dựng “Làng Mặt Trăng” do Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) xúc tiến.
Theo kế hoạch, ngôi làng đặc biệt này ban đầu sẽ là nơi điều phối hoạt động của robot hoặc các máy thăm dò, sau đó sẽ đưa người lên nghiên cứu và trở thành trạm chuyển tiếp cho các kế hoạch khám phá những vùng đất xa xôi hơn trong vũ trụ.
ESA đặt mục tiêu không chỉ có sự hiện diện tạm thời của con người mà còn tham vọng đưa con người định cư lâu dài trên vệ tinh tự nhiên của Trái Đất.
Tại đây, các nhà thám hiểm sẽ sinh sống trên bề mặt Mặt Trăng, đồng thời chia thành nhiều đơn vị thực hiện các nhiệm vụ như nghiên cứu khoa học vũ trụ, thiên văn học, nghiên cứu sự sống của con người ngoài không gian, sử dụng tài nguyên trên Mặt Trăng, thậm chí phát triển kinh tế, thương mại.
Các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Israel và cả Mỹ đang thể hiện tham vọng tiếp cận vệ tinh duy nhất của Trái Đất này.
Cơ quan Vũ trụ Ấn Độ cũng đã thông báo kế hoạch phóng tàu thăm dò lên Mặt Trăng lần thứ hai trong chương trình có tên gọi “Chandrayaan-2”, nhằm mục đích phân tích các mẫu đất đá trên bề mặt Mặt Trăng để khai thác tài nguyên.
Trong khi đó, tên lửa đẩy SpaceX Falcon 9 dự kiến sẽ mang tàu đổ bộ đầu tiên của Israel lên Mặt Trăng trong năm nay.
Hàng loạt các công ty tư nhân khác như SpaceIL (Israel) cùng ba công ty khác là PTSellectists của Đức, Team Indus và Moon Express có trụ sở tại Florida (Mỹ) đều tuyên bố hướng đến mục tiêu đưa tàu lên Mặt Trăng trong năm 2019.
Mới đây nhất, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tuyên bố sẽ đưa các thiết bị khoa học lên bề mặt Mặt Trăng vào năm 2020 và 2021, hướng tới đưa con người trở lại Mặt Trăng vào năm 2024 trong dự án Artemis đầy tham vọng.
Tiếp cận Mặt Trăng đang là ưu tiên hàng đầu của nhiều nước trên thế giới bởi hành tinh này vẫn còn quá nhiều tiềm năng khai thác, là nguồn cung dồi dào các tài nguyên quý hiếm, quan trọng nhất là Heli-3 – nguồn nguyên liệu hoàn hảo có thể thay thế dầu mỏ lẫn khí đốt.
Trong tương lai, Mặt Trăng còn có thể trở thành “trạm không gian” để thực hiện các sứ mệnh khám phá vũ trụ sâu hơn.
50 năm sau bước đi nhỏ bé của nhà du hành Neil Armstrong trên Mặt Trăng, nhân loại vẫn tiếp tục hành trình chinh phục vũ trụ, với những dự án đầy tham vọng đưa con người lên Sao Hỏa hay đi xa hơn nữa trong hệ Mặt Trời, nơi nguồn tài nguyên được đánh giá là nhiều hơn khả năng sử dụng của con người.
Bước chân của nhà du hành Neil Armstrong trên Mặt Trăng đang được tiếp nối bằng những bước tiến xa hơn, vững chắc hơn để những tiềm năng vô tận của vũ trụ có thể phục vụ đắc lực cho cuộc sống con người./.
Laika – Wikipedia tiếng Việt
Laika Năm 1957, Laika trở thành sinh vật đầu tiên bay vào quỹ đạo, mở đường cho các chuyến bay của loài người. Loài
Chó
Giới tính
Giống cái
Từ quốc gia
Liên Xô
Nổi tiếng vì
Sinh vật (không kể các vi khuẩn) đầu tiên bay vào quỹ đạo quanh Trái Đất
Laika (Tiếng Nga: Лайка) là một con chó của Nga (sinh khoảng năm 1954 – mất ngày 3 tháng 11 năm 1957). Laika thuộc giống cái, là sinh vật đầu tiên được đưa lên vũ trụ, bay vòng quanh Trái Đất và cũng là động vật đầu tiên hy sinh trên quỹ đạo. Thời điểm con tàu chở Laika vào quỹ đạo, khi đó các nhà khoa học còn rất mơ hồ về tác động của chuyến bay ngoài không gian tới sinh vật sống. Một số nhà khoa học tin rằng con người có thể sống sót và chịu đựng được các điều kiện ngoài không gian. Vì vậy, một vài kĩ sư đã xem việc sử dụng động vật cho chuyến bay thử nghiệm trước khi thực hiện sứ mệnh bay của loài người là cần thiết.[1] Hoa Kỳ sử dụng tinh tinh cho chuyến bay thử nghiệm trong khi Xô Viết quyết định sử dụng chó. Laika, tên gốc tiếng Nga là Kudryavka, đã trải qua khoá huấn luyện với hai chú chó khác và đã được chọn đưa lên tàu Sputnik 2 và bay lên quỹ đạo vào ngày 3 tháng 11 năm 1957. Con tàu Sputnik 2 đã không được thiết kế cơ cấu chống cháy và hạ cánh để thu hồi về Trái Đất, vì thế Laika đã được dự định trước sẽ chết trên chuyến bay.[2]
Laika qua đời vài giờ sau khi tàu vũ trụ rời bệ phóng,[3] cái chết được dự đoán là do tình trạng căng thẳng và nhiệt độ tăng cao, nguyên nhân được cho là lỗi chức năng của hệ thống kiểm soát nhiệt. Nguyên nhân thật sự và thời gian cái chết của Laika đã không được công bố cho đến năm 2002. Thay vào đó, Laika được đưa tin rằng bị thiếu hụt ôxy, hoặc lại có tin (theo như Liên Xô khẳng định ban đầu) rằng nó đã sống được 1 tuần và chết nhẹ nhàng trong vũ trụ. Tuy nhiên, thử nghiệm này đã chứng minh là con người có thể tồn tại được trên quỹ đạo và chịu đựng được tình trạng không trọng lượng. Nó đã mở đường cho những chuyến bay của con người vào không gian và cung cấp cho các nhà khoa học một số dữ liệu ban đầu về cách thức sinh vật sống phản ứng với môi trường vũ trụ. Ngày 11 tháng 4 năm 2008, các quan chức Nga đã chính thức công bố tượng đài của Laika. Một tượng đài nhỏ vinh danh Laika đã được xây dựng gần khu nghiên cứu quân sự tại Moskva, nơi đã chuẩn bị cho chuyến bay của Laika. Tượng đài mô tả Laika trên một bệ tượng mô phỏng hình tên lửa.[4][5]
Sau thành công của Sputnik 1, lãnh đạo Liên bang Xô viết thời bấy giờ là Nikita Sergeyevich Khrushchyov đã có ý định cần phải phóng thêm tàu Sputnik khác vào ngày 7 tháng 11 năm 1957 để kỷ niệm 40 năm Cách mạng Tháng Mười. Một vệ tinh phức tạp được xây dựng, nhưng nó sẽ chưa được sẵn sàng cho đến tháng 12 năm 1957, vệ tinh này sau trở thành Sputnik 3.[6]
Để đáp ứng được yêu cầu trong lễ kỷ niệm 40 năm Cách mạng Tháng Mười vào tháng 11 này, 1 tàu vũ trụ mới được cấp thiết xây dựng. Nikita Sergeyevich Khrushchyov đặc biệt muốn các kỹ sư của mình phải đưa ra một “không gian tuyệt diệu”, một nhiệm vụ có thể lặp lại được chiến thắng của Sputnik I. Các nhà hoạch định đã bắt tay vào kế hoạch cho một chuyến bay vào quỹ đạo của một con chó. Kỹ sư tên lửa của Liên bang Xô viết đã có dự định chuẩn bị một chuyến bay quỹ đạo cho chó trước khi cho người này từ lâu; kể từ năm 1951, họ đã nuôi dưỡng và huấn luyện 12 con chó phục vụ cho các chuyến bay quỹ đạo đường đạn ngắn hạn vào không gian, quá trình huấn luyện này dần dần gần đạt được đến mục tiêu cho 1 chuyến bay vào quỹ đạo thực sự cho chó vào khoảng năm 1958. Để đáp ứng nhu cầu của Nikita Sergeyevich Khrushchyov, chuyến bay đưa những con chó đã huấn luyện vào quỹ đạo được chuẩn bị gấp rút để phóng vào tháng 11.[7]
Theo các nguồn tin của Nga, quyết định chính thức về việc khởi động và phóng tàu Sputnik 2 được thiết lập vào ngày 10 hoặc 12 tháng 10, làm cho nhóm thiết kế của Sergei Korolev, người sáng lập chương trình không gian Xô viết, chỉ còn 4 tuần để thiết kế và xây dựng con tàu, một nhiệm vụ khó khăn và cấp bách.[8] Vì vậy mà Sputnik 2 được xây dựng rất vội vàng, đa số các yếu tố của con tàu vũ trụ này được xây dựng dựa trên bản phác thảo thô. Bên cạnh nhiệm vụ chính đưa con người vào vũ trụ, Sputnik 2 cũng mang theo những trang thiết bị để đo bức xạ mặt Trời và bức xạ vũ trụ.[6]
Tàu Sputnik 2 được trang bị một hệ thống hỗ trợ sự sống bao gồm một máy phát ôxy và các thiết bị để tránh ngộ độc ôxy và hấp thụ khí CO 2. Một cái quạt được thiết kế để hoạt động bất cứ khi nào nhiệt độ trong cabin vượt quá 15 oC (59 o F, chiếc quạt này được thêm vào trong tàu để giữ nhiệt độ mát cho chó. Tàu cũng trang bị đủ thực phẩm (ở dạng sệt) để cung cấp cho một chuyến bay bảy ngày trong không gian, chó cũng được trang bị một túi chuyên dụng để đựng các chất rác, chất thải.
Trước đó, nhằm mục đích cho việc đưa người lên vũ trụ, các nhà khoa học Liên Xô đã nghiên cứu và sau nhiều lần cân nhắc, chó được xem là đối tượng thử nghiệm thích hợp nhất vì chúng có khả năng tồn tại tương tự như con người.
Và ngay lập tức một đội “phi hành gia” chó đã được bí mật thành lập. Theo thiết kế, Sputnik-2 có tổng trọng lượng 508,3 kg, khoang lái của tàu được gắn các cảm biến dùng để đo áp suất và nhiệt độ xung quanh, cũng như huyết áp, nhịp tim, nhịp thở của phi hành gia.
Việc Laika trở thành phi hành gia cũng thật ngẫu nhiên. Sau khi bị đội thu gom động vật hoang bắt giữ, không biết có phải do thấy Laika có những tố chất cần thiết của một “phi hành gia” hay không mà các nhà khoa học lựa chọn nó.
Và thế là Laika, 3 tuổi, nặng 16 kg bỗng nhiên trở thành một trong 3 “phi hành gia” bí mật của Liên Xô: Laika, Albina và Mushka.
Laika tên thật là Kudryavka (Little Curly). Nhưng do cái tên này hơi khó đọc, nên các nhà khoa học Liên Xô gọi là Laika (Barker), bởi ở Liên Xô, giống chó Eskimo thường được gọi chung là Laika.
Để trở thành phi hành gia thực thụ, Laika cùng với các “đồng nghiệp” khác đã phải trải qua những cuộc thử nghiệm và tập luyện gắt gao.
Nhằm quen dần với việc sống trong khoang lái chật hẹp của tàu Sputnik-2, các con chó này đã bị nhốt liên tục trong những chiếc lồng chật hẹp trong khoảng từ 15 – 20 ngày.
Chúng còn phải làm quen với việc mang quần áo đặc biệt cũng như tập dùng những loại thức ăn đóng hộp ở dạng lỏng.
Để quen với những rung động mạnh và tiếng gầm rú của động cơ phản lực, chúng phải thường xuyên luyện tập với máy ly tâm mô phỏng quá trình tăng tốc của tên lửa đẩy, cũng như thiết bị mô phỏng tình trạng không trọng lực. Sau mỗi lần luyện tập, nhịp tim của chúng đều tăng gấp đôi.
Kết thúc khóa huấn luyện,chó Albina được chuyển sang bộ phận thử nghiệm sức chịu đựng của cơ thể sống trong điều kiện gia tốc cực lớn khi tên lửa đẩy khởi hành; chó Mushka được chuyển sang làm ở bộ phận thử nghiệm các thiết bị cứu hộ và khoang đổ bộ của tàu vũ trụ.
Riêng Laika được sử dụng để nghiên cứu sức chịu đựng của cơ thể sống trong điều kiện không trọng lực. Và chính nhiệm vụ này đã giúp Laika trở thành sinh vật sống đầu tiên bay vào vũ trụ.
Ngay trước thời điểm phóng tàu, Laika được tắm rửa sạch sẽ bằng dung dịch pha cồn, lông được chải chuốt cẩn thận, và thuốc iốt được bôi vào những vị trí gắn các thiết bị cảm biến theo dõi chức năng cơ thể và được đưa vào khoang lái tàu Sputnik-2. Tất cả đã sẵn sàng.
Ngày 3/11/1957, tại sân bay vũ trụ Baikonur, Sputnik-2 được phóng lên quỹ đạo Trái Đất, mang theo Laika.
Theo các tín hiệu thu được từ các thiết bị cảm biến gắn trên thân thì trong quá trình phóng tàu, nhịp tim của Laika tăng cao gấp 3 lần bình thường. Sau khi tàu đạt đến trạng thái không trọng lực thì nhịp tim của Laika lại bắt đầu giảm mạnh.
Ngay ngày hôm đó, Đài Phát thanh Moskva cho phát đi thông tin rằng những tín hiệu từ Sputnik-2 cho thấy: hoạt động của các thiết bị khoa học vẫn diễn ra bình thường và Laika vẫn sống.
Sáu ngày sau đó, Trái Đất hoàn toàn mất liên lạc với tàu Sputnik-2. Các thông tin do Cơ quan Nghiên cứu Vũ trụ Liên Xô cung cấp vào thời điểm đó cho thấy Laika đã sống tới ngày thứ tư của chuyến du hành.
Không lâu sau khi Sputnik-2 được phóng đi, các nhà khoa học Liên Xô đã phải thừa nhận rằng do các thiết bị đổ bộ chưa kịp hoàn thiện nên tàu Sputnik-2 đã được xác định là sẽ thực hiện chuyến bay thử nghiệm cảm tử, một đi không trở lại.
Hơn nữa, lượng thức ăn và ôxy chỉ đủ cho Laika dùng 10 ngày, trong khi sứ mệnh của Sputnik-2 sẽ kéo dài tới tháng 4/1958.
Điều đó có nghĩa là số phận của Laika đã được định đoạt ngay từ đầu, nó sẽ chết và bị thiêu cháy cùng với con tàu khi quay trở lại bầu khí quyển Trái Đất.
Sau 163 ngày bay liên tục 2.570 vòng quanh quỹ đạo Trái Đất ở điểm gần nhất là 225 km và xa nhất là 1.671 km với vận tốc 28.968 km/h, ngày 14/4/1958, Sputnik-2 mang theo xác Laika đã rực cháy trên đường trở về Trái Đất, kết thúc xuất sắc sứ mạng tiên phong của mình.
Phải tới cuối tháng 10 năm 2002, tức đúng 45 năm sau ngày Laika được phóng vào vũ trụ, tại Hội nghị Không gian vũ trụ Thế giới được tổ chức tại Mỹ, sự thật về cái chết của Laika mới được tiết lộ.
Báo cáo của Tiến sĩ Dimitri Malashenkov thuộc Viện Nghiên cứu các vấn đề sinh học ở Moskva đã giúp chấm dứt những suy đoán kéo dài hàng thập kỷ về cái chết của Laika.
Theo đó, những cảm biến gắn trên người Laika ghi nhận rằng ngay sau khi khoang lái đạt vận tốc gần 28.968 km/giờ, nhịp tim của Laika đã tăng gấp 3 lần bình thường do nóng, sợ hãi và căng thẳng.
Sau từ 5 – 7 giờ trên quỹ đạo (tức là sau khoảng 4 vòng bay quanh Trái Đất), trạm kiểm soát mặt đất không nhận được thêm bất cứ một tín hiệu sống nào của Laika.
Về nguyên nhân gây ra cái chết của Laika, các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu các vấn đề sinh học đều nhất trí rằng Laika đã chết do hoảng sợ quá độ khi Sputnik 2 ở vào tình trạng không trọng lực, và trục trặc của hệ thống điều hoà đã khiến nhiệt độ khoang lái tăng cao quá ngưỡng chịu đựng của cơ thể sống.
Tuyên bố về việc vệ tinh nhân tạo Sputnik 2 sẽ cháy trong khí quyển khi thế năng bay không còn đã gây sửng sốt cho không ít người và làm dấy lên làn sóng phản đối hành vi ngược đãi động vật. Hiệp hội Bảo vệ Chó Quốc gia của Anh kêu gọi những người nuôi chó hãy dành một phút mặc niệm Laika. Trong khi đó thì NASA cũng tiến hành thử nghiệm cả chuột, sóc, khỉ và tinh tinh trên các chuyến bay của họ và một số con đã chết thì không một ai ngỏ lời phản đối.[9]
Cái chết của Laika đã mở đường cho sự sống trên vũ trụ của “cặp vợ chồng” chó Belka và Strelka. Chó đực Strelka và chó cái Belka được Cơ quan hàng không vũ trụ Liên Xô phóng lên không gian ngày 19 tháng 8 năm 1959 bởi tên lửa đẩy R-7 mang vệ tinh Sputnik-5. Ngày 20 tháng 8, Sputnik-5 hạ cánh nhẹ nhàng bằng dù trên thảo nguyên gần Baikonur (Kazakhstan). Cả Strelka và Belka đều khỏe mạnh và an toàn. Vài tháng sau đó, “cặp uyên ương” vũ trụ đầu tiên này đã sinh được sáu con chó con (2 đực, bốn cái) khỏe mạnh. Lãnh tụ Liên Xô Nikita Sergeyevich Khrushchyov đã chọn một con đẹp nhất gửi tặng Caroline Kennedy, con gái của Tổng thống Hoa Kỳ John F. Kennedy.[10]
Mặc dù không có cơ hội sống sót trở về, nhưng sự hy sinh của Laika không hề uổng phí bởi nó đã giúp chứng tỏ một điều: sinh vật sống có thể tồn tại trong tình trạng không trọng lực ngoài không gian.
Chuyến bay của Laika đã mở đường cho việc chuẩn bị phóng tàu có người lái không lâu sau đó, cũng như đem lại cho các nhà khoa học những số liệu đầu tiên về việc các sinh vật sống phản ứng như thế nào trong môi trường vũ trụ.
Rút kinh nghiệm từ Sputnik-2, ngày 12/4/1961, Liên Xô phóng thành công tàu Vostok-1 (Phương Đông 1) đưa Yuri Gagarin – phi công vũ trụ đầu tiên của loài người lên quỹ đạo.
Để tưởng nhớ Laika, nhiều nước đã phát hành những bộ tem kỷ niệm và bưu thiếp có hình con vật đáng yêu này. Các hãng sản xuất sô-cô-la, thuốc lá… cũng lấy tên là Laika. Các ban nhạc lấy cảm hứng từ Laika cũng lần lượt ra đời: Laika, Laika Dog, Laika and the Cosmonauts… Trong suốt nửa thế kỷ qua, Laika trở thành đề tài của rất nhiều tiểu thuyết, phim truyện, bài hát…
Ngày 11 tháng 4 năm 2008, đúng 50 năm sau ngày xác Laika được hỏa thiêu trong khí quyển Trái Đất, tại Viện Quân y bên đại lộ Petrovsko – Razumovsky ở Moskva, nơi Laika đã luyện tập để chuẩn bị thử nghiệm trong không gian, người Nga đã dựng một tượng đài tưởng niệm Laika do nhà điêu khắc Pavel Medvedev thiết kế. Bệ tượng đài mô phỏng một tên lửa vũ trụ, phần trên của các động cơ mô phỏng bàn tay con người. Tượng Laika đứng trên đó, trong lòng bàn tay của con người.[11]
Siddiqi, Asif. A. (2000), Challenge to Apollo: The Soviet Union and the Space Race, 1945-1974, NASA SP-2000-4408. Phần 1 (tr. 1-500), Phần 2 (tr. 501-1011).
Angliss, Sarah and Uttley, Colin. Science in the Dock: The man who trained the space dogs. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2005.
Anon. An Internet memorial to Laika. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.
Dubbs, Chris and Burgess, Colin. Animals In Space: From Research Rockets to the Space Shuttle, 2007.
Grahn, Sven. Sputnik-2, more news from distant history. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.
Mars Exploration Rover Mission: Opportunity arrives at “Vostok”. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2005.
NSSDC Master Catalog: Sputnik 2 (2003-11-26). Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.
On This Day, November 3 – 1957: Russians launch dog into space. BBC News. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.
Soviet Fires New Satellite, Carrying Dog; Half-Ton Sphere Is Reported 900 Miles Up (3 tháng 11 năm 1957). New York Times.
Whitehouse, David (28 tháng 10 năm 2002). First dog in space died within hours, BBC News Online.
Zak, Anatoly (3 tháng 11 năm 1999). The True Story of Laika the Dog. chúng tôi .
Câu chuyện đẫm nước mắt phía sau bức tượng cô chó nhỏ Laika và khát vọng chinh phục vũ trụ
07:45 20/11/2018
Nếu bình chọn đâu là con chó có số phận bi thương nhất trên thế gian này, tôi cầm chắc nhiều người sẽ nghĩ ngay tới Laika, “sinh vật sống” đầu tiên được đưa vào vũ trụ với tinh thần “một đi không trở lại”.
Càng tội nghiệp hơn khi biết, đây không phải “chú chó” như cách gọi quen thuộc của báo giới. Sự thực, Laika là… chó cái. Một “cô chó” cả đời sống trong đọa đày, khổ ải; và trước khi chết thì phải chịu những thử thách vô cùng khủng khiếp mà chắc chắn, bất kỳ ai trong chúng ta cũng sẽ rùng mình kinh hãi khi nghĩ tới việc nó được “áp dụng” đối với chính bản thân mình.
Ngày ấy, kỹ thuật chế tạo các thiết bị chinh phục vũ trụ còn nhiều hạn chế; lại đang trong thời kỳ chạy đua vũ trang gắt gao giữa Liên Xô (cũ) và Mỹ. Đó là lý do để – mặc dù không được thiết kế cơ cấu chống cháy và hạ cánh (giúp thu hồi con tàu về trái đất), các nhà khoa học Liên Xô vẫn quyết định phóng tàu Sputnik 2 lên quỹ đạo. Cô chó nhỏ Laika được chọn cho chuyến bay thử nghiệm trước khi để con người tham gia hành trình này. Điều ấy đồng nghĩa với việc Laika được xác định ngay từ đầu là vật hiến thân cho khoa học.
Laika – từ đâu “em” tới? Không ai rõ. Chỉ biết nó thuộc giống chó Eskimo có nguồn gốc từ Siberia. Khi người ta tìm thấy, Laika được xác định đã ba tuổi và đang lang thang kiếm ăn trong một con hẻm ở Moscow. Phận “chó hoang”, Laika chắc chắn đã trải qua những ngày tháng bị cái đói giày vò, cái rét hành hạ; nhất là cái lạnh khủng khiếp của mùa đông nước Nga.
Các nhà khoa học nhận định vậy và thế là, sự bất hạnh tiếp tục đổ ụp xuống đời cô chó nhỏ. Chưa kịp mừng vì thoát khỏi những ngày tháng bơ vơ không ai chăm sóc, Laika cùng hai con chó khác đã bị nhập vào đội “phi hành gia” bí mật; phải cấp tốc tham gia khóa huấn luyện đặc biệt với các bài tập hết sức căng thẳng, những bài tập khiếp đảm mà trước đó, tổ tiên, đồng loại của chúng chưa một lần gặp phải.
Các nhà khoa học tin rằng, việc Laika từng “trụ” nổi trong môi trường tự nhiên khắc nghiệt sẽ giúp nó chịu được (trong một thời gian nhất định) sự khắc nghiệt của nhiệt độ và việc thiếu thức ăn – là hai khả năng sẽ xảy ra khi tham gia chuyến bay vòng quanh quỹ đạo trái đất. Không những thế, là chó cái, nó không phải nhấc chân lên khi phóng uế. Việc này đương nhiên sẽ khiến “không gian sống” của nó nhỏ hẹp hơn, “tiết kiệm” hơn.
Hằng ngày, luôn có hoa tươi đặt bên tượng đài cô chó nhỏ Laika – “sinh vật sống” đầu tiên được đưa vào vũ trụ.
Bước đầu, cả ba con chó được cho tham gia bài kiểm tra về mức độ thuần phục. Tất cả đều đạt yêu cầu. Vốn dĩ chúng là những con vật “biết thân biết phận”. Bước tiếp theo, chúng phải làm quen với việc mặc những loại quần áo đặc biệt và ăn một loại thức ăn dạng lỏng – loại thức ăn chúng sẽ phải sử dụng sau này nếu được đưa lên không gian.
Cuối cùng, để quen với việc sống trong khoang lái chật hẹp của tàu Sputnik 2 (con tàu chỉ nặng có 500 kg), chúng bị nhốt liên tục từ 15 đến 20 ngày (một đợt) trong những chiếc hộp kháng áp.
Tại đây, để quen với tiếng gầm rú của động cơ phản lực, chúng phải thường xuyên luyện tập với máy ly tâm mô phỏng quá trình tăng tốc của tên lửa đẩy; đồng thời quen với việc thay đổi đột ngột của áp suất không khí, trong đó có việc bị nhấc bổng lên không khí đột ngột. Sau mỗi lần luyện tập như vậy, nhịp tim của mỗi con vật đều tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với bình thường!
Bã bời qua các vòng lựa chọn khốc liệt, chỉ Laika và một con chó nữa “trụ” nổi. Và với vóc dáng nhỏ bé, tính tình “ôn hòa”, cuối cùng Laika được lựa chọn là ứng viên số một để thực hiện sứ mệnh “cảm tử” cho công cuộc chinh phục vũ trụ của con người.
Ông giải thích: “Laika hiền lành và dễ thương. Tôi muốn làm một việc gì đó tốt đẹp cho Laika. Nó còn quá ít thời gian để sống”. Bác sĩ Yazdovsky đã đúng. Việc “cô chó” ba tuổi được tự do vui chơi với các bạn nhỏ hồn nhiên sau những tháng ngày bị “úp sọt” trong lồng kín, chịu đủ mọi “cực hình tra tấn” từ máy móc, đó chỉ là những “khoảng sáng” hiếm hoi bừng thức trong cuộc đời trĩu nặng mây mù của nó. Laika tội nghiệp đâu biết, niềm vui ấy chỉ diễn ra rất ngắn, vì dường như với nó, niềm vui ấy là quá xa xỉ.
Rời nhà bác sĩ Yazdovsky, Laika được đưa vào nhốt trong khoang tàu Sputkik 2 trước khi tàu được phóng vào quỹ đạo trái đất 3 ngày. Con vật bé bỏng ngơ ngác khi thấy mình bỗng nhiên được tắm rửa kỹ càng bằng dung dịch pha cồn; lông được chải chuốt cẩn thận; được bôi iốt vào những vị trí gắn thiết bị cảm biến nhằm theo dõi các chỉ số trên cơ thể.
Những bức hình chụp cảnh Laika bị cột cố định bởi một sợi xích trong khoang tàu Sputnik 2, le lưỡi ngước nhìn mọi người với ánh mắt vừa như khẩn cầu, vừa như cam chịu trước khi con tàu được phóng lên không trung khiến ai nhìn cũng không cầm được nước mắt. Khoang nhốt chật hẹp, chỉ đủ chỗ cho Laika có thể đứng hoặc nằm.
Nhìn dáng nằm, ánh nhìn, ai cũng biết nó buồn vô hạn, và sự hoang mang sợ hãi thì không thể diễn tả. Chắc Laika ngạc nhiên không hiểu, rằng tại sao riêng hôm ấy, mọi người lại xuất hiện quanh nó nhiều như vậy, và vẻ mặt ai nấy đều nghiêm trang, nghiêm trọng đến vậy. Các nhà khoa học Liên Xô sau này kể rằng, trước khi đóng cửa tàu Sputnik 2, họ đã hôn lên mũi con vật và chúc nó “may mắn”, dù ai cũng biết, số phận của Laika đã được định đoạt.
Vào hồi 5 giờ 30 phút ngày 3/11/1957, tại Sân bay vũ trụ Baikonur, tàu Sputnik 2 mang theo cô chó nhỏ tội nghiệp Laika được phóng lên quỹ đạo trái đất.
Tiếng gầm rú bất ngờ của động cơ phản lực, sự rung động mạnh cộng áp lực khổng lồ (gấp 5 lần bình thường) đè ụp lên cơ thể nhỏ bé chỉ 16 kg của con vật khiến nó thực sự hoảng loạn. Những thiết bị cảm ứng gắn trên cơ thể Laika ghi nhận, khi Sputnik 2 đạt vận tốc 28.968 km/giờ, nhịp tim của con vật tội nghiệp đập mạnh gấp ba lần so với bình thường; còn nhịp thở thì gấp bốn lần. Còn khi Sputnik 2 đạt đến trạng thái không trọng lực thì nhịp tim của nó giảm mạnh đột ngột.
Bi kịch càng chồng bi kịch khi – trong quá trình Sputnik 2 lao trong không gian với vận tốc lớn như vậy, một số tấm cách nhiệt trong con tàu bị rách, làm nhiệt độ trong khoang lái liên tục tăng cao. Điều này đồng nghĩa với việc Laika, ngoài chịu đựng tiếng ồn và sức nén khủng khiếp, nó còn phải chịu sức nóng vượt quá ngưỡng chịu đựng của cơ thể.
Vì lý do chính trị, thông tin từ phía Liên Xô đưa ra thời ấy là: Laika bị chết do thiếu hụt ôxy, và rằng, Laika đã “sống được tới một tuần và chết nhẹ nhàng trong vũ trụ”! Sự thực, vào thời điểm Sputnik 2 đi quanh quỹ đạo trái đất vòng thứ 4 (tức khoảng 5 tới 7 giờ sau khi thực hiện chuyến bay), các thiết bị giám sát cho thấy ở Laika không còn dấu hiệu sống. Các nhà khoa học xác định, Laika đã chết bởi sức nóng và cả bởi quá… sợ hãi! Thông tin này chỉ được công bố sau sự kiện bi thảm nói trên diễn ra tới 45 năm!
Thật ra, việc bịa thông tin Laika sống được lâu hơn so với thực tế chẳng có ý nghĩa “nhân đạo” gì đối với nó, nếu không muốn nói, trong hoàn cảnh ấy, cái chết càng đến nhanh với nó càng là một sự giải thoát. Bởi điều mà Laika phải đối mặt là vô cùng khủng khiếp. Đúng như một bạn viết (ký tên Trang Ly) đã nhận xét “Cái nóng gần trăm độ, sợ hãi, áp lực, chật chội và có lẽ bị cả cơn đói hành hạ…Những gì mà Laika phải trải qua trước khi tan cùng con tàu Sputnik 2 còn đáng sợ hơn cái chết”.
Ngày 14/4/1958, sau 163 ngày bay liên tục 2.570 vòng quanh quỹ đạo trái đất (điểm gần nhất là 225 km và điểm xa nhất là 1.671 km), tàu Sputnik 2 mang theo xác Laika đã rực cháy trên đường lao tự do về trái đất và tan thành những mảnh vụn nhỏ trước ma sát khổng lồ của không khí, kết thúc sứ mệnh của mình.
Sự hy sinh của Laika đã mở ra cho ngành khoa học vũ trụ một trang mới, cung cấp những dữ liệu cần thiết để các nhà khoa học hiểu về cách thức một sinh vật sống phản ứng với môi trường vũ trụ; đồng thời đi đến một xác tín, rằng con người có thể tồn tại được trên quỹ đạo và chịu được tình trạng không trọng lực.
Dầu vậy, cái chết của Laika đã dấy lên một làn sóng phẫn nộ tại nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là từ những Hội Bảo vệ động vật. Sự phản ứng càng trở lên dữ dội khi họ biết rằng, cái chết của Laika cũng như việc con tàu Sputnik 2 sẽ cháy trong khí quyển là điều các nhà khoa học Liên Xô đã “mặc định từ trước”. Hiệp hội Bảo vệ chó Quốc gia của Anh kêu gọi những người nuôi chó dành một phút mặc niệm Laika.
Để tưởng nhớ Laika, mấy chục năm qua, nhiều nước đã cho phát hành những bộ tem và bưu thiếp nhắc nhớ tới “cô chó dũng cảm”. Tên của con vật đáng thương cũng được đặt cho một số ban nhạc, hãng sản xuất chocolate, thuốc lá.
Cuộc đời, sự đáng yêu, số phận bi thương của Laika cũng theo đó đi vào nhiều tác phẩm văn, thơ, nhạc, họa…Đặc biệt, tròn nửa thế kỷ sau ngày xác Laika được hỏa thiêu trong khí quyển trái đất (11/4/2008), tại đường Petrovsko – Razumovskaya trong khuôn viên Viện Quân y ở Thủ đô Moscow, nơi Laika từng luyện tập để chuẩn bị cho chuyến thử nghiệm bay vào không gian, các nhà chức trách Nga đã cho dựng một tượng đài tưởng niệm Laika do nhà điêu khắc Pavel Medvedev thiết kế. Bệ tượng đài mô phỏng một tên lửa vũ trụ, còn phần trên của các động cơ mô phỏng bàn tay con người với năm ngón hướng thẳng lên bầu trời. Laika đứng trên đó, trên lòng bàn tay con người. Tất cả như cùng chuẩn bị cho một chuyến hành trình bay tới các vì sao.
Nhà văn Nam Cao từng viết “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối”. Hình ảnh Laika hiện lên trong bức tượng thật đẹp, thể hiện thay cho khát vọng chinh phục vũ trụ của con người. Còn trong thực tế thì…
Dù ta có dùng những từ ngữ mỹ miều (và hoàn toàn chính xác trong trường hợp Laika), rằng đó là con chó đáng yêu, tính tình “ôn hòa”, dũng cảm, thì cũng không nên quên những gì khổ ải mà con người buộc cô chó bé nhỏ ấy phải gánh chịu. Ở đây, xin được nhắc lại một câu hỏi rất nhân văn mà bạn viết Trang Ly đã đặt ra xung quanh cái chết của Laika: “Có khi nào, con người ở dưới mặt đất nhìn được những giọt nước mắt đau đớn, cô độc của Laika?”.
Được biết, sau này, vào năm 1998, chính bác sĩ Oleg Gazenko, một trong những nhà khoa học đứng đầu chương trình sử dụng chó trong các cuộc thí nghiệm năm xưa cũng đã phải bày tỏ sự hối hận của mình về cái chết của Laika: “Thời gian trôi qua, tôi càng cảm thấy ân hận về việc mình đã làm. Chúng tôi không nên làm như vậy”.
Phạm Khải
Chó laika
Ý tưởng ban đầu
Trước khi con người bay lên vũ trụ thì cần phải có những thí nghiệm, khảo sát để đảm bảo thành công. Vai trò tối quan trọng này được giao cho những chú chó. Có thể nói rằng, nếu không có những con vật bốn chân này thì không thể có chuyện con người bay vào vũ trụ. Cho đến nay ít ai biết rằng, ngoài Laika nổi tiếng thì còn nhiều con chó khác mà số phận của chúng kém may mắn hơn: Có con trở về được trái đất, nhưng cũng có con hiến dâng đời mình cho khoa học. Tạp chí Itogi vừa tổng hợp những thông tin ít được biết đến về các chuyến thám hiểm không gian của loài vật trung thành này.
Sự tham gia của động vật trong quá trình chinh phục vũ trụ được nhà bác học Nga Konstantin
Tsiolkovsky khởi xướng từ đầu thế kỷ 20. Lúc đó ông cũng khẳng định: việc đưa người lên vũ trụ không thể không có thiệt hại về nhân mạng, nên ông đề nghị lấy động vật thử nghiệm để thu nhận các thông tin quý giá như các ảnh hưởng tới nội tạng do thay đổi về môi trường, tình trạng không trọng lượng, thiếu dưỡng khí… trong quá trình bay. Lúc đó, Tsiolkovsky đã nghiên cứu một số tác động kiểu này đối với gà và gián.
Những nhà du hành bốn chân hạ cánh an toàn – Ảnh: itogi
Tuy nhiên, phải đến nửa thế kỷ sau đó thì con người mới bắt đầu tiến hành thực nghiệm ý tưởng trên. Vào những năm 1947 – 1949, Mỹ đã tiến hành thí nghiệm phóng tên lửa với chuột bạch và khỉ, còn Liên Xô với những chú chó. Tại Liên Xô, người ta tuyển chọn và thành lập nguyên một đạo quân “phi công thử nghiệm” bốn chân. Chúng được đặt tên là Di-gan, Dezik, Belka, Strenka, Pchelka, Mushka, Alfa, Zulka, Chernushka, Zvezdochka… Khó có thể nhớ hết tên những “chiến sĩ mở đường” bốn chân này.
Bước chuẩn bị
Ngày 22.7.1957, một vệ tinh với những chú chó được Liên Xô phóng lên cách bề mặt trái đất 87 km. Những chú chó trở về trái đất an toàn, nhưng do vệ tinh chưa bay đủ một vòng trái đất nên không được tính là chuyến bay vũ trụ.
Vài chú chó từng bay lên trời vài chuyến và thậm chí còn được đổi tên. Ví dụ: chú chó Zulka trước đó trong lần bay đầu tiên được gọi là Zemchuzyna, còn lần khác nó mang tên Snhezynka. Còn chú chó Markyza trước khi bay được đổi thành Belyi. Có những chuyến bay “một đi không trở lại” như trong chuyến bay vào năm 1951 có 4 chú chó bị chết. Liên Xô đã giữ kín vụ thử nghiệm thất bại này.
Ngoài các chuyên gia, cũng ít ai biết được rằng, vào năm 1957 Liên Xô cùng lúc chuẩn bị 3 vệ tinh cho lần phóng đầu tiên. Một trong số đó trở thành vệ tinh nhân tạo thứ ba của trái đất và là vệ tinh đầu tiên hoạt động theo chế độ tự động ngoài vũ trụ. Nó được phóng lên vào tháng 5.1958.
Song song đó, Liên Xô còn làm một vệ tinh đơn giản nhất: Chỉ có một chức năng phát sóng liên lạc từ vũ trụ với trái đất. Ngoài ra, quốc gia này còn chuẩn bị vệ tinh sinh học để đưa loài chó vào vũ trụ. Cả hai vệ tinh trên đều được sản xuất tại một cơ sở để trong trường hợp cần thiết chúng có thể hoán đổi vị trí. Bên cạnh đó, Liên Xô rất lo bị Mỹ qua mặt nên cuối cùng hai vệ tinh đều được giữ nguyên công năng và kết quả là vệ tinh sinh học đã chở chú chó Laika với tiếng sủa “gâu, gâu, gâu” lần đầu tiên bay vào vũ trụ khiến cả thế giới kinh ngạc.
Lên đường
Số phận những “nhà du hành” bốn chân
Laika, chú chó đầu tiên hy sinh cho công cuộc chinh phục vũ trụ – Ảnh: itogi
Sau 3 lần chinh phục vũ trụ, Zulka sống đến già ở nhà bác sĩ Oleg Gazenko. Con chó Zvezdochka thì được đưa vào Sở thú Moscow, nhưng sau đó biến mất (có lẽ nó đã bị đánh cắp giống như một bảo vật). Người bạn đồng hành của nó là Chernushka liên tục tham gia vào các thí nghiệm của Viện Hàng không y học vũ trụ. Sau khi chết, người ta đã ướp xác nó cùng Zulka và đặt tại Viện Các vấn đề sinh – y học. Tại Trung tâm Y học hàng không – vũ trụ, người ta khắc và treo tấm biển đồng ghi công trạng của chó Laika. Sắp tới đây, nó sẽ được dựng tượng đồng tại Moscow, trong khu vực có sân vận động Dinamo.
Việc chuẩn bị cho Laika phải mất nhiều tháng. Người ta phải dạy nó cách sống trong một khoang lái chật hẹp, trong khi phải mang trên mình những thiết bị điều khiển lỉnh kỉnh để theo dõi các chỉ số sinh học như hơi thở, nhịp tim, huyết áp…
Tham gia công tác chuẩn bị có Viện sĩ Viện Hàn lâm Liên Xô – bác sĩ Oleg Gazenko, từng 20 năm lãnh đạo Viện Các vấn đề sinh – y học. Ông mô tả sự kiện này: “Laika không phải là ứng viên tốt nhất bởi theo tính toán lúc đó vệ tinh đã không thể hạ cánh xuống trái đất như dự định. Sau khi hoàn thành chương trình 7 ngày, vệ tinh cần phải ở lại khoảng không gần trái đất một thời gian và sau đó trong quá trình hãm tự nhiên khi hạ cánh nó sẽ bốc cháy trong khí quyển. Cũng chính vì thế chúng tôi không chọn ứng viên tốt nhất để nhận lấy cái chết. Thật thú vị Laika (trong tiếng Nga có nghĩa là tiếng sủa) lại là con chó lầm lỳ nhất. Laika đã ở trong khoang tàu tại sân bay vũ trụ suốt một ngày. Điều này cho thấy việc chuẩn bị tên lửa phóng là một quy trình kéo dài, phức tạp. Laika nằm trong khoang hình trụ trong tư thế bình thường. Chúng tôi còn kịp cho nó uống nước trước khi cất cánh, nhưng tổng công trình sư S.Koralev không thích thú lắm với việc này”.
Sau khi xuất phát thành công, tên lửa đẩy tách ra, vệ tinh đi vào quỹ đạo trên vũ trụ. Trong 9 vòng đầu quanh trái đất, các thông tin cần thiết về chuyến bay, về tình trạng sức khỏe của Laika được truyền đều đặn về trung tâm chỉ huy. Rất tiếc vì quỹ đạo hình ê-líp của vệ tinh phần lớn thời gian ở phía mặt trời nên máy móc và cả khoang lái bắt đầu nóng lên. Sau 20 giờ nhiệt độ trong khoang tàu lên đến 41 độ C, đe dọa mạng sống của Laika. Con chó đã chết trước khi vệ tinh bốc cháy. Chương trình bay của vệ tinh không thực hiện được trọn vẹn. Tuy nhiên, chuyến bay đầu tiên này cho thấy trong điều kiện nguy hiểm thì sinh vật có thể tồn tại trong vũ trụ, cho phép con người tiếp tục hoàn thiện các điều kiện theo hướng đi ban đầu này.
Bác sĩ Oleg Gazenko cho biết: “Vào năm 1957, Liên Xô chưa tính được khi nào sẽ đưa người lên vũ trụ nhưng vào lúc đó đã đề ra các tiêu chí chọn lựa các ứng viên con người cũng như đề ra kế hoạch thiết kế hệ thống đảm bảo và kiểm tra điều kiện sống của con người cũng như hệ thống phòng chống hỏa hoạn”.
Kết thúc một kỷ nguyên
Trước khi đưa người vào vũ trụ, Liên Xô liên tục phóng vệ tinh mang chó vào vũ trụ. Vào tháng 8.1960, hai chú chó Belka cùng Strenka bay lên quỹ đạo và trở về an toàn. Tuy nhiên, trong chuyến bay sau đó do tên lửa đẩy bị nổ ngay sau khi cất cánh mà hai chú chó Pchelka, Mushka đã hy sinh. Vào tháng 12 năm ấy, khi hai chú Alfa, Zulka bay lên nhưng do tầng thứ ba của tên lửa không hoạt động nên vệ tinh cùng 2 chú chó rơi xuống vùng Tungusky. Sau 2 ngày tìm kiếm, người ta đã thấy Alfa, Zulka vẫn khỏe mạnh. Điều này cho thấy hệ thống cứu hộ đã làm việc tốt.
Vào đầu năm 1961, Liên Xô bắt đầu đưa hình nộm con người (các chuyên gia trang trọng đặt tên cho nó là Ivan Ivanych) với các thiết bị cảm ứng được gắn đầy người. Con chó cuối cùng bay lên vũ trụ trước nhà du hành I.Gagarin là Zvezdochka. I.Gagarin và các nhà du hành tương lai đã đến sân bay vũ trụ chứng kiến cảnh Zvezdochka xuất phát và trở về an toàn. Kỷ nguyên của các nhà du hành vũ trụ bốn chân kết thúc, nhưng những đóng góp của loài chó trong công cuộc chinh phục vũ trụ là vô giá. Nhờ chúng mà con người bắt đầu bay vào khoảng không bao la.
Hoàng Hoài Sơn
Tổng hợp hình ảnh những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội
Hình ảnh của luôn thu hút sự quan tâm của người yêu chó. Những chú cún này sở hữu một lượng fan vô cùng đông đảo không hề thua kém các ngôi sao nổi tiếng. Ngay tại Việt Nam thôi cũng có những “đại boss” đang sở hữu tài khoản Facebook với cả chục ngàn lượt following. những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội Những chú chó nổi tiếng như Riềng Sẹo, Candy The Corgi,.. Có lẽ không còn xa lạ với những người yêu chó.
Bài viết hôm nay của chúng tôi sẽ tổng hợp một số hình ảnh của những chú chó có sức ảnh hưởng nhất trên MXH hiện nay. Và ẩn sau những hình ảnh này của là những câu chuyện vô cùng cảm động.
1. Những chú chó béo kỷ lục
Những chú cún mũm mĩm luôn cực kỳ dễ thương. Nhưng bạn đã từng nhìn thấy một chú chó nặng đến 50, 70kg chưa? Nếu chưa, bạn hãy theo dõi hình ảnh của 2 “đại boss” với cân nặng khủng sau đây.
1.1. Chú chó béo nhất Hà Nội
Mới đây hình ảnh của một chú chó với thân hình ục ịch được chủ dắt đi chạy bộ giảm cân đã thu hút sự quan tâm của cộng động mạng. Được biết đây là chú chó ta nhưng có cân nặng đến hơn 50kg. Vì được chủ cưng chiều từ nhỏ cộng với chế ăn đến 15 quả trứng vịt lộn/ngày đã khiến chú phát phì như vậy.
Chủ của chú chó này cho biết trước đây cún không mập như vậy đâu. Nhưng có lẽ do chế ăn thừa chất và ít vận động nên đã khiến cún càng ngày càng mập. Để giảm cân, chủ của chú chó này mỗi ngày đã cho cún ăn từ 15 quả trứng vịt lộn xuống còn 5 quả/ngày. Cùng với đó là chế luyện tập với 2 tiếng đi bộ mỗi ngày, tương đương với 20km.
Được biết, sau một quá trình luyện tập tích cực của cả boss và sen thì cún cũng được giảm đi 10kg. Tuy nhiên, vẻ ục ịch bề ngoài vẫn không khác là mấy. Dù mập nhưng cún vẫn rất đáng yêu đấy chứ. Đây cũng là bài học cho các sen khi nuôi boss, dù có thương đến mấy nhưng quá nuông chiều boss. Nhất là chế độ ăn phải điều độ để không làm boss tăng cân quá mức.
1.2. Chú chó nặng 74kg tại Mỹ
Chú chó nặng nhất Hà Nội sẽ chưa là gì nếu so với chú chó tên Hank nặng đến 74kg. Với mức cân nặng như vậy, Hank thuộc vào top những chú chó nặng nhất thế giới.
Chủ của Hank vốn là một nhà thiết kế nội thất khá có điều kiện. Hank từng có lần được ngồi ghế hạng sang trên chuyến bay từ Los Angeles tới Denver. Từ đây Hank lại càng trở nên nổi tiếng hơn.
Hình ảnh cún Hank ngồi trên ghế hạng sang đã được nhiều hành khách ghi lại và chia sẻ trên mạng xã hội. Và cũng dễ hiểu khi những tấm hình này có tốc độ chia sẻ cực khủng. Khá nhiều người thắc mắc, liệu Hank có quậy phá trên chuyến bay không. Không giống như nhiều người lo lắng, Hank ngồi rất ngoan từ đầu đến cuối hành trình.
2. Hình ảnh chú chó cười nhe răng
Hình ảnh chó cười tên Herbert chắc hẳn sẽ khiến bạn trở nên yêu đời hơn. Herbert vốn là giống chó Pit Bull, cún đã phải trải qua khoảng thời gian vô cùng khó khăn trước khi được đưa vào trung tâm cứu hộ động vật.
Lúc mới được nhân viên cứu trợ động vật phát hiện, Herbert có sức khỏe rất yếu, suy dinh dưỡng trầm trọng. Nhưng chỉ sau vài tuần nhờ vào sự chăm sóc của nhân viên tại trung tâm, Herbert đã có sự phục hồi đáng kinh ngạc. Hình ảnh con chó cười Herbert đã dần trở nên nổi tiếng, các bức hình chó cười của cún đã được chia sẻ khắp các mạng xã hội.
Herbert đã trở thành biểu tượng con chó cười hạnh phúc nhất thế giới. Tất cả là nhờ vào tình yêu động vật của đội ngũ nhân viên cứu trợ. Chó Herbert cũng là minh chứng cho thấy, chỉ cần có đủ tình yêu thương thì mọi vết thương đều có thể lành lại.
3. Hình ảnh những chú chó với gương mặt khó đỡ
Có thể nói trong các giống chó thì chó Pug là giống chó có gương mặt cực kỳ giải trí. Pug là giống chó có nguồn gốc từ Trung Quốc với thân hình vừa phải, không quá to cũng không quá nhỏ. Pug thường chỉ có cân nặng từ 10kg trở xuống.
Nhờ gương mặt với biểu cảm khó đỡ, những hình ảnh của chó Pug luôn khiến người xem phì cười. Nếu là người thường theo dõi các group chó mèo, chắc hẳn bạn đã từng biết đến chú chó tên Po. Cún nổi tiếng nhờ những video ăn vạ, cậy chủ. Lúc bình thường khi không chủ, Po khá dễ bắt nạt. Tuy nhiên, chỉ cần thấy có bóng chủ thôi là chú ta bỗng hung hăng đến bất ngờ. Chủ của Po là chị Nguyễn B.P thường xuyên đăng tải những hình ảnh đáng yêu Po lên trang cá nhân. Vì thế mà Po cũng đang dần trở thành một trong những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội.
Người ta ấn tượng với Po không chỉ vì tính cách hay nũng nịu, thích ăn vạ mà còn ở những biểu cảm vô cùng dễ thương. Trừ những lúc bị trêu ghẹo thì Po cũng khá hiền lành, biết nghe lời. Chỉ cần chị chủ gọi “con trai ơi” là Po sẽ lập tức 3 chân 4 cẳng đến bên mẹ P của Po ngay.
4. Chú chó biết nói tiếng người
Chu cho biet noi tieng nguoi tên Wendy là cái tên không còn xa lạ với người yêu chó. Wendy và chủ của mình là ông Marc Metral, 61 tuổi đến từ Pháp đã từng tham gia chương trình Tìm Kiếm Tài Năng Nước Anh. Phần thi đối thoại giữa ông Marc Metral với chú chó Wendy đã gây sốt cộng mạng thế giới. Người ta không thể hiểu tại sao một chó lại có thể nói được tiếng người rõ ràng đến vậy. Thậm chí ngữ điệu và biểu cảm còn ăn khớp đến kỳ lạ.
Nhiều tranh cãi đã nổ ra khi cho rằng tiết mục của Wendy và ông Marc Metral đã có sự trợ giúp của công nghệ. Tuy nhiên, những biểu cảm mà Wendy đã thể hiện trong phần thi thì không phải nhung chu cho biet noi nào cũng làm được.
5. Chó Laika – chú chó đầu tiên bay vào vũ trụ
Nếu là người yêu thiên văn học, thích khám phá những bí ẩn của vũ trụ có lẽ bạn đã từng nghe qua chó Laika. Đây là chú chó đã được người Nga huấn luyện để thực hiện nhiệm vụ là sinh vật đầu tiên khác loài người bay vào vũ trụ.
Laika đã được đưa lên vũ trụ trên con tàu mang tên Sputnik vào ngày 3/11/1957. Tuy nhiên, vì không thể thích nghi với môi trường ngoài vũ nên đã tử vong ngay sau đó. Điểm đáng nói là Laika đã phải chịu đau đớn dưới nhiệt độ và còn bị ngạt thở trước khi chết. Đây là thực sự là một sự tàn nhẫn với một chú chó nhỏ như Laika. Cho đến nay những người yêu động vật trên thế giới vẫn không ngừng chỉ thích hành động đưa Laika lên vũ trụ của cơ quan vũ trụ Nga. Cho dù biết chắc Laika sẽ chết trên chuyến hành trình bay vào vũ trụ.
6. Những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội tại Việt Nam
Để liệt kê đầy đủ những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội thì khá là nhiều. Một số cái tên hot trong làng cún cưng hiện nay phải kể đến nhe Riềng Sẹo, Candy, Củ Cải,.. Những chú cún này đều đang sở hữu một lượng following khủng trên Facebook.
6.1. Riềng Sẹo – chú ngáo Husky với khả năng ăn cả thế giới
Husky đang là một trong những giống chó mà nhiều.
Riềng Sẹo là chú chó Husky sinh vào ngày 21/5/2016. Cún được cô chủ Đoàn T.A.T nhận nuôi khi mới 2 tháng tuổi. Sở dĩ chú cún này có tên Riềng Sẹo là bởi vết sẹo trên mũi do bị mèo cào. Và ngay sau khi về nhà mới chú đã lao ngay vào ngậm củ riềng dùng để làm thịt gà.
Biệt tài của Riềng Sẹo chính là có thể ăn mọi thứ. Ngoài các món cơm canh thông thường, chú ngáo này không hề ngán các món ăn độc lạ khác. Từ các loại hoa quả như sầu riêng cho đến hành, tỏi, riềng, xả ớt. Hay thậm chí là cả dầu gió, mắm nêm chú cũng ăn ngon lành mà không hệ có vấn đề gì.
Ngoài tài ăn mọi thứ, Riềng Sẹo cũng giống như các chú ngáo khác đều rất thích cắn đồ. Đôi lúc bản tính tăng động của chú cũng làm cô chủ dở khóc dở cười. Nhưng bù lại, Riềng Sẹo lại rất thân hay làm nhiều trò vui.
Hiện nay, Facebook chính thức của Riềng Sẹo đã có đến hơn 70.000 lượt theo dõi. Đây là con số khá ấn tượng với một chú chó mà người thường cũng khó mà đạt được.
6.2. Candy – chú chó có khả năng ngủ mọi lúc mọi nơi
Candy là một trong những chú chó nổi tiếng trên mạng xã hội hiện nay với biệt tài ngủ mọi lúc mọi nơi. Candy thuộc vào giống Corgi với thân hình mũm mĩm, cái mông to tròn và 4 chân ngắn. Candy trở nên nổi tiếng trong cộng đồng mạng với các video ghi lại cảnh chú ngủ bất chấp. Cho dù đặt Candy ở giữa công viên ồn ào, chú cún này cũng sẽ dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Được biết chủ của Candy hiện đang là admin của một group chó mèo khá nổi tiếng. Fanpage riêng của Candy là Candy The Corgi đã có đến hơn 120.000 lượt following. Tại đây bạn có thể dễ dàng tìm thấy những hình ảnh thường nhật vô cùng đáng yêu của Candy.
6.3. Củ Cải – chú chó có khả năng tính toán siêu việt
Củ Cải là tên của chú chó thuộc giống Labrador. Blog cá nhân Thằng Củ Cải của chú chó này hiện đang có 55.000 lượt Following. Labrador vốn được xếp vào một trong những giống chó thông minh nhất thế giới. Cùng với đó là bản tính thân thiện, biết nghe lời, rất thích chơi với trẻ nhỏ.
Củ Cải nổi tiếng khắp mạng xã hội với khả năng tính nhẩm các con số trong phạm vi 10 ấn tượng. Những video tính nhẩm mà chủ của Củ Cải đăng tải lên Facebook đã thu hút rất nhiều lượt xem. Mọi người đều tỏ ra thán phục trước khả năng tính toán của chú chó này. Bên cạnh đó những hình ảnh đáng yêu của Củ Cải cùng với người bạn Kim Chi cũng khiến nhiều người thích thú.
Và nếu như có nhu cầu tìm hiểu hoặc đặt mua các loại thú cưng. Bạn hãy liên hệ với chúng tôi qua các địa chỉ sau:
Địa chỉ: 860 Đường Bạch Đằng, Hai Bà Trưng, Hà Nội Chỉ đường
Địa chỉ: 63/14 đường Lê Văn Sỹ, phường 13, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh. Chỉ đường
Địa chỉ: Trang trại nhân giống Dogily Kennel 1 Hà Nội: 262 Vĩnh Hưng, Hai Bà Trưng, Hà Nội Chỉ đường
Địa chỉ: Trang trại nhân giống Dogily Kennel 2: Ngõ 1, Xóm 2, thôn 3, Xã Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, Hà Nội Chỉ đường
Địa chỉ: 59/7a Bis, Phạm Viết Chánh, Phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, Hồ Chí Minh Chỉ đường
Email: dogily@gmail.com
Hotline 1: 0916299911
Hotline 2: 0965086079
https://dogily.vn
Nhân loại và những dấu mốc chinh phục không gian vĩ đại
Hoàng Yến – Thủy Tiên – Nga Nguyễn – Như Thủy (VTV9)
Ngày 20/7/1969, con người đã thực hiện được một bước tiến vĩ đại: đặt chân lên Mặt trăng. Chuyến tàu không gian Apollo 11 chở theo 3 phi hành gia người Mỹ, trong đó 2 người là Neil Armstrong và Buzz Aldrin đã vinh dự được nhận lệnh đáp xuống Mặt trăng. Armstrong trở thành người đầu tiên bước chân lên Mặt trăng và câu nói của ông cũng trở nên bất hủ: “Đây là bước đi nhỏ của một người nhưng là bước nhảy vọt của nhân loại”.
Việc đặt chân lên Mặt trăng là một thành tựu vĩ đại, nhưng đó chỉ là một trong những bước ngoặt lớn trong quá trình chinh phục vũ trụ của nhân loại:
– Ngày 4/10/1957, Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik 1 lên quỹ đạo, mở ra kỷ nguyên chinh phục không gian cho loài người. Cũng trong năm 1957, Liên Xô phóng tiếp Sputnik 2 đưa sinh vật sống đầu tiên là chú chó Laika ra ngoài không gian.
– Ngày 12/4/1961, phi hành gia người Liên Xô Yuri Gagarin đã trở thành người đầu tiên trên thế giới bay vào không gian trên con tàu vũ trụ Vostok 1. Chuyến bay kéo dài chỉ trong 108 phút từ lúc phóng đến khi hạ cánh và Gagarin đã quay về Trái đất an toàn.
– Ngày 20/7/1969, Mỹ thành công trong việc đưa tàu Apollo 11 và 2 phi hành. gia Neil Armstrong và Buzz Aldrin lần đầu tiên đặt chân lên Mặt trăng.
– Từ năm 1975 – 1976, NASA khởi động dự án Viking để chụp ảnh và tìm kiếm sự sống trên sao Hỏa. Hai tàu vũ trụ Viking 1 và 2 đã hạ cánh thành công xuống bề mặt sao Hỏa. Hầu hết dữ liệu về sao Hỏa đều do Viking cung cấp.
– Ngày 20/11/1998, modul đầu tiên của Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS) đã được phóng lên quỹ đạo. Đây là dự án trị giá 60 tỷ USD do Nga, Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Canada cùng đầu tư. Hiện nay, ISS duy trì ở độ cao 400km so với bề mặt Trái đất và là trung tâm nghiên cứu khoa học ngoài không gian lớn nhất thế giới.
– Ngày 14/7/2015, New Horizons trở thành phi thuyền đầu tiên bay ngang và gửi về Trái đất hình ảnh rõ nhất về sao Diêm Vương. Sự kiện này đưa Mỹ trở thành nước đầu tiên đưa tàu vũ trụ tới mọi hành tinh.
– Ngày 3/1/2019, tàu Hằng Nga 4 của Trung Quốc đã trở thành tàu vũ trụ đầu tiên hạ cánh thành công xuống vùng tối của Mặt trăng, đánh dấu bước tiến lớn của Trung Quốc trên con đường chinh phục vũ trụ.
Ngoài 3 cường quốc không gian là Nga, Mỹ và Trung Quốc, nay có 1 quốc gia đang thể hiện tham vọng chinh phục không gian của mình, đó là Ấn Độ. Ấn Độ gần đây đã công bố kế hoạch phóng trạm vũ trụ riêng vào năm 2030, một trong những dự án tham vọng nhất mà đất nước Nam Á này đang theo đuổi.
Tại Việt Nam, Hội thảo “Khám phá vũ trụ và Thương mại hóa không gian” đã diễn ra vào tháng 6/2019 tại Hà Nội với sự tham gia của ông Charles Frank Bolden, phi hành gia từng 4 lần bay vào vũ trụ, Đại sứ danh dự về vũ trụ, nguyên Tổng Giám đốc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA). Đây là sự kiện nằm trong khuôn khổ hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ do Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức. Tại hội thảo, nhiều thông tin được đề cập như: khám phá các hành tinh có tồn tại sự sống; thương mại hóa các chuyến bay vào vũ trụ với sự tham gia của các công ty tư nhân để vận chuyển người và hàng hóa lên Trạm Vũ trụ quốc tế; ứng dụng công nghệ vệ tinh, viễn thám vào đời sống với các bức ảnh chụp phát hiện sớm cháy rừng, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất…
Các dự án chinh phục vũ trụ
VTV.vn – Đầu năm 2019 ghi nhận nhiều cột mốc mới trong công cuộc chinh phục vũ trụ của loài người như khám phá Hệ Mặt Trời, vùng tối của Mặt Trăng hay đưa con người lên không gian.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!