Chó Liệu Có Thông Minh Hơn Mèo ?

Một nghiên cứu mới về trí thông minh của loài chó cho thấy chúng thông minh, nhưng không phải là “đặc biệt thông minh” so với các loài động vật khác.

Trong cuộc tranh luận sôi nổi và dài hơi về việc liệu chó có thông minh hơn mèo, thì một nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí Learning & Behavior cho thấy sự khôn ngoan và trí thông minh của loài chó không vượt trội đáng kể so với các loài động vật khác.

Nghiên cứu mới này chắc chắn sẽ châm ngòi cho một cuộc tranh luận giữa những người yêu chó và các nhà nghiên cứu. Các nhà khoa học đã xem xét các nghiên cứu và dữ liệu hiện có về khả năng nhận thức của động vật, họ đã phát hiện ra rằng chó là loài động vật thông minh và có thể huấn luyện được, nhưng chúng không phải là “siêu thông minh” như hầu hết những người nuôi chó thường hay ca ngợi.

Ý tưởng đằng sau nghiên cứu này được khơi nguồn khi Stephen Lea, giáo sư danh dự ngành tâm lý học tại Đại học Exeter ở Anh, đang là biên tập viên của tạp chí Animal Cognition (Khả năng nhận thức của Động vật), một tạp chí với mục đích lý giải khả năng nhận thức của người và động vật. Theo ông, việc dùng chó làm đối tượng nghiên cứu là khá phổ biến vào những năm 1990 và vẫn tiếp tục cho tới tận bây giờ.

Tiến sĩ Lea nói: “Tôi đã nhận được một số bài báo kể về những việc xuất sắc mà loài chó có thể làm được”. Khi đề cập đến trí thông minh của các loài động vật khác, các nghiên cứu khoa học hầu như rất ít, mặc dù có bằng chứng cho thấy ngựa, tinh tinh và mèo cũng thông minh theo cách riêng của chúng.

“Hầu như tất cả mọi thứ mà một chú chó có thể làm thì những loài động vật khác cũng có thể làm được. Kết quả này khiến tôi khá thận trọng để đi đến một kết luận như là chó là loài động vật đặc biệt [thông minh]”.

Chắc chắn, chúng ta có Chaser, một dòng chó Border collie từ Spartanburg, Scotland, chú đã được huấn luyện để hiểu được 1.022 danh từ. (Chủ của chú, John Pilley, là một nhà khoa học chuyên nghiên cứu về khả năng nhận thức của loài chó, mới qua đời cách đây không lâu). Trước chú, có một chú chó dòng Border collie khác tên là Rico, Rico đã học cách nhận diện được tên của 200 món đồ vật. Nhưng ngoài những ví dụ đó ra, Tiến sĩ Lea đã tự hỏi: Liệu có phải những người yêu chó (và các nhà khoa học nghiên cứu vấn đề này) đã mặc nhận những vật nuôi của họ sở hữu những khả năng phi thường mà chúng thật ra không sở hữu?

Công bằng mà nói, bác sĩ Lea cho biết ông là một người yêu mèo. Tuy nhiên, ông và Britta Osthaus, một giảng viên lâu năm của Trường Tâm lý học, Chính trị và Xã hội học tại Đại học Canterbury Christ Church ở Anh, đã bắt đầu kiểm chứng giả thuyết này.

Các nhà khoa học nghiên cứu chó cho biết chó được đánh giá cao vì tình cảm thân thiết của chúng. Nhưng liệu chúng có thông minh hơn mèo, ngựa và tinh tinh hay không? Có lẽ là không, họ nhận định. Ảnh: Vetstreet.com

Họ so sánh nhận thức của chó với các loài động vật của ba nhóm tương tự: động vật ăn thịt, động vật kiếm ăn theo bầy và động vật nuôi trong nhà. Trong số những con vật mà họ nghiên cứu, có bao gồm chó sói, mèo, tinh tinh, cá heo, ngựa và bồ câu. Họ đã đi đến kết luận rằng, “nhận thức của loài chó không có gì quá đặc biệt”, TS Lea cho hay.

Ts Lea cho biết chó không biết sử dụng các công cụ, trong khi cá heo, quạ New Caledonia và tinh tinh có thể sử dụng thân cây để nhử mối. Hay chim bồ câu Homing từng được huấn luyện để bay về nhà, đôi lúc phải vượt qua hàng trăm dặm địa hình không quen thuộc.

“Tôi khó có thể nói rằng chim bồ câu thông minh hơn chó; họ không phải là người khổng lồ về trí tuệ”, tiến sĩ Lea nói. “Nhưng nếu bạn muốn vượt một quãng đường 1.000 dặm, tôi tin tưởng vào một chú chim bồ câu hơn một chú chó”.

“Hầu hết mọi thứ mà một chú chó có thể làm, thì những loài động vật khác cũng có thể làm được”, Stephen Lea, vị giáo sư gần đây đã hoàn thành một nghiên cứu về trí thông minh của loài chó. Ảnh: Pinterest

Đồng thời, các loài động vật được thuần hóa khác cũng chia sẻ những đặc điểm tương tự với loài chó. Ngựa, giống với chó, có thể thực hiện các nhiệm vụ phức tạp. Còn mèo thì sao? Chúng có nhiều điểm tương đồng với chó hơn chúng ta tưởng. Tuy vậy, ông nói, sẽ dễ hơn rất nhiều để thấy được sự thông minh ở loài chó bởi vì chúng thích được huấn luyện”. Những chú chó, TS Lea bổ sung thêm, “không thông minh như chúng ta tưởng”.

Bà Mieshelle Nagelschneider, một nhà nghiên cứu về hành vi của mèo ở Portland, Mỹ, cho biết bà luôn tránh đề cập đến việc loài nào thông minh hơn.

Bà cho biết: “Trong nhiều năm qua, tôi phát hiện ra rằng những khách hàng của tôi là các nhà khoa học tên lửa và bác sĩ phẫu thuật thần kinh thường là những người nuôi mèo nhiều nhất. Thông thường họ có từ 13 đến 15 con mèo”.

Bà cũng không bỏ qua việc phân tích bản năng của động vật, mà theo bà là nhân tố tách biệt với trí thông minh. “Loài mèo đã phát triển và biến đổi trong hàng ngàn năm”, bà nói. “Chúng thông minh theo cách riêng của chúng”.

Ngoài ra, bà nói, “tôi muốn có một người bạn đồng hành để yêu thương hơn là một người được coi là thông minh nhất”.

Tuy nhiên theo Clive Wynne, giám đốc Phòng thí nghiệm Khoa học về Chó tại Đại học bang Arizona, chó lại nổi trội điển hình trên phương diện tình cảm. Ông nghĩ rằng kết quả nghiên cứu của Tiến sĩ Lea cũng có những điểm rất đáng lưu ý. “Không phải ông ấy coi thường loài chó. Mà ông đang đặt chúng vào trong bối cảnh để nhận định”.

“Một lần nọ tôi đã viết bài báo gọi con chó của tôi là một đứa ngốc đáng yêu”, Tiến sĩ Wynne nói, hồi tưởng lại một bài viết năm 2023 trên tờ Thời báo New York. “Một gã đã viết cả một bài blog về việc này, về việc tôi là một người kinh khủng như thế nào”.

Về phần mình, bác sĩ Lea đang chuẩn bị đối diện với những luồng phản ứng trái chiều dữ dội không thể tránh. “Chúng tôi không muốn nói rằng chó là những loài động vật ngu ngốc”, ông nói. “Chúng tôi chỉ không cho rằng chúng đặc biệt thông minh”.

Một điều chắc chắn là: Chúng đều là những chú chó tốt.

Mỗi loài động vật đều được tạo hóa sinh ra vì một mục đích nhất định, do đó chúng ta không nên nhìn nhận chúng theo một thước đo rập khuôn cố định, bởi lẽ mỗi loài động vật đều có một vai trò nhất định trong giới tự nhiên này. Sẽ là không chính xác khi sử dụng trí thông minh như là yếu tố đo lường duy nhất giữa loài này với loài khác.

Tác giả: Laura M. Holson, New York TimesNgọc Chi biên dịch

Vì Sao Chó Thông Minh Hơn Mèo?

Các nhà khoa học đã phát hiện thấy rằng não của những loài động vật có tính hướng ngoại và sống hòa đồng phát triển hơn não của những động vật sống ẩn mình. Điều này có thể giúp giải thích tại sao chó thông minh hơn mèo.

Các nhà khoa học thuộc trường đại học Oxford (Anh) đã tiến hành phân tích những dữ liệu về não bộ và kích thước cơ thể của hơn 500 loài động vật có vú đang sống và hóa thạch của một loài động vật sống cách đây hàng triệu năm.

Kết quả, các nhà khoa học phát hiện thấy rằng não của loài khỉ hay chó phát triển nhanh hơn não của của những loài sống ẩn mình và đơn độc như mèo, hươu, tê giác, … Điều này được các nhà khoa học lý giải là do những động vật hướng ngoại thường phải suy nghĩ nhiều hơn để thích nghi với môi trường mới. Điều này thúc đẩy não chúng phát triển hơn.

Tiến sĩ Susanne Shultz, người đứng đầu cuộc nghiên cứu, cho biết trên báo Telegraph: “Chó luôn được đánh giá là loài động vật sống hòa đồng và ham khám phá, trong khi mèo dường như chỉ muốn sống một mình. Lối sống đó đã giúp não của loài chó phát triển hơn não đối thủ của chúng trong các gia đình”.

Các nhà khoa học cho rằng kết quả nghiên cứu này cũng giúp giải thích tại sao con người là loài động vật thống trị trên Trái đất. Những nghiên cứu khoa học cũng cho thấy, tỷ lệ kích thước não so với cơ thể của loài người là lớn nhất trong các loại động vật có vú.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện, não của một loài động vật cũng phát triển với tốc độ khác khi môi trường của chúng thay đổi. Điều này thể hiện rõ nhất ở quá trình tiến hóa từ chó sói thành chó nhà.

” Loài chó nhà hiện này được coi là có cùng họ với loài sói. Đây là những loài động vật được đánh giá có khả năng thích nghi rất tốt với môi trường. Sau khi tách ra khỏi loài sói, não của loài chó nhà dần phát triển lớn hơn nhờ sống trong môi trường hòa đồng hơn “, bà Shultz nói thêm.

Chó Liệu Có Thông Minh Hơn Mèo?

Một nghiên cứu mới về trí thông minh của loài chó cho thấy chúng thông minh, nhưng không phải là “đặc biệt thông minh” so với các loài động vật khác.

Trong cuộc tranh luận sôi nổi và dài hơi về việc liệu chó có thông minh hơn mèo, thì một nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí Learning & Behavior cho thấy sự khôn ngoan và trí thông minh của loài chó không vượt trội đáng kể so với các loài động vật khác.

Nghiên cứu mới này chắc chắn sẽ châm ngòi cho một cuộc tranh luận giữa những người yêu chó và các nhà nghiên cứu. Các nhà khoa học đã xem xét các nghiên cứu và dữ liệu hiện có về khả năng nhận thức của động vật, họ đã phát hiện ra rằng chó là loài động vật thông minh và có thể huấn luyện được, nhưng chúng không phải là “siêu thông minh” như hầu hết những người nuôi chó thường hay ca ngợi.

Ý tưởng đằng sau nghiên cứu này được khơi nguồn khi Stephen Lea, giáo sư danh dự ngành tâm lý học tại Đại học Exeter ở Anh, đang là biên tập viên của tạp chí Animal Cognition (Khả năng nhận thức của Động vật), một tạp chí với mục đích lý giải khả năng nhận thức của người và động vật. Theo ông, việc dùng chó làm đối tượng nghiên cứu là khá phổ biến vào những năm 1990 và vẫn tiếp tục cho tới tận bây giờ.

Tiến sĩ Lea nói: “Tôi đã nhận được một số bài báo kể về những việc xuất sắc mà loài chó có thể làm được”. Khi đề cập đến trí thông minh của các loài động vật khác, các nghiên cứu khoa học hầu như rất ít, mặc dù có bằng chứng cho thấy ngựa, tinh tinh và mèo cũng thông minh theo cách riêng của chúng.

“Hầu như tất cả mọi thứ mà một chú chó có thể làm thì những loài động vật khác cũng có thể làm được. Kết quả này khiến tôi khá thận trọng để đi đến một kết luận như là chó là loài động vật đặc biệt [thông minh]”.

Chắc chắn, chúng ta có Chaser, một dòng chó Border collie từ Spartanburg, Scotland, chú đã được huấn luyện để hiểu được 1.022 danh từ. (Chủ của chú, John Pilley, là một nhà khoa học chuyên nghiên cứu về khả năng nhận thức của loài chó, mới qua đời cách đây không lâu). Trước chú, có một chú chó dòng Border collie khác tên là Rico, Rico đã học cách nhận diện được tên của 200 món đồ vật. Nhưng ngoài những ví dụ đó ra, Tiến sĩ Lea đã tự hỏi: Liệu có phải những người yêu chó (và các nhà khoa học nghiên cứu vấn đề này) đã mặc nhận những vật nuôi của họ sở hữu những khả năng phi thường mà chúng thật ra không sở hữu?

Công bằng mà nói, bác sĩ Lea cho biết ông là một người yêu mèo. Tuy nhiên, ông và Britta Osthaus, một giảng viên lâu năm của Trường Tâm lý học, Chính trị và Xã hội học tại Đại học Canterbury Christ Church ở Anh, đã bắt đầu kiểm chứng giả thuyết này.

Họ so sánh nhận thức của chó với các loài động vật của ba nhóm tương tự: động vật ăn thịt, động vật kiếm ăn theo bầy và động vật nuôi trong nhà. Trong số những con vật mà họ nghiên cứu, có bao gồm chó sói, mèo, tinh tinh, cá heo, ngựa và bồ câu. Họ đã đi đến kết luận rằng, “nhận thức của loài chó không có gì quá đặc biệt”, TS Lea cho hay.

Ts Lea cho biết chó không biết sử dụng các công cụ, trong khi cá heo, quạ New Caledonia và tinh tinh có thể sử dụng thân cây để nhử mối. Hay chim bồ câu Homing từng được huấn luyện để bay về nhà, đôi lúc phải vượt qua hàng trăm dặm địa hình không quen thuộc.

“Tôi khó có thể nói rằng chim bồ câu thông minh hơn chó; họ không phải là người khổng lồ về trí tuệ”, tiến sĩ Lea nói. “Nhưng nếu bạn muốn vượt một quãng đường 1.000 dặm, tôi tin tưởng vào một chú chim bồ câu hơn một chú chó”.

Đồng thời, các loài động vật được thuần hóa khác cũng chia sẻ những đặc điểm tương tự với loài chó. Ngựa, giống với chó, có thể thực hiện các nhiệm vụ phức tạp. Còn mèo thì sao? Chúng có nhiều điểm tương đồng với chó hơn chúng ta tưởng. Tuy vậy, ông nói, sẽ dễ hơn rất nhiều để thấy được sự thông minh ở loài chó bởi vì chúng thích được huấn luyện”. Những chú chó, TS Lea bổ sung thêm, “không thông minh như chúng ta tưởng”.

Bà Mieshelle Nagelschneider, một nhà nghiên cứu về hành vi của mèo ở Portland, Mỹ, cho biết bà luôn tránh đề cập đến việc loài nào thông minh hơn.

Bà cho biết: “Trong nhiều năm qua, tôi phát hiện ra rằng những khách hàng của tôi là các nhà khoa học tên lửa và bác sĩ phẫu thuật thần kinh thường là những người nuôi mèo nhiều nhất. Thông thường họ có từ 13 đến 15 con mèo”.

Bà cũng không bỏ qua việc phân tích bản năng của động vật, mà theo bà là nhân tố tách biệt với trí thông minh. “Loài mèo đã phát triển và biến đổi trong hàng ngàn năm”, bà nói. “Chúng thông minh theo cách riêng của chúng”.

Ngoài ra, bà nói, “tôi muốn có một người bạn đồng hành để yêu thương hơn là một người được coi là thông minh nhất”.

Tuy nhiên theo Clive Wynne, giám đốc Phòng thí nghiệm Khoa học về Chó tại Đại học bang Arizona, chó lại nổi trội điển hình trên phương diện tình cảm. Ông nghĩ rằng kết quả nghiên cứu của Tiến sĩ Lea cũng có những điểm rất đáng lưu ý. “Không phải ông ấy coi thường loài chó. Mà ông đang đặt chúng vào trong bối cảnh để nhận định”.

“Một lần nọ tôi đã viết bài báo gọi con chó của tôi là một đứa ngốc đáng yêu”, Tiến sĩ Wynne nói, hồi tưởng lại một bài viết năm 2023 trên tờ Thời báo New York. “Một gã đã viết cả một bài blog về việc này, về việc tôi là một người kinh khủng như thế nào”.

Về phần mình, bác sĩ Lea đang chuẩn bị đối diện với những luồng phản ứng trái chiều dữ dội không thể tránh. “Chúng tôi không muốn nói rằng chó là những loài động vật ngu ngốc”, ông nói. “Chúng tôi chỉ không cho rằng chúng đặc biệt thông minh”.

Một điều chắc chắn là: Chúng đều là những chú chó tốt.

Mỗi loài động vật đều được tạo hóa sinh ra vì một mục đích nhất định, do đó chúng ta không nên nhìn nhận chúng theo một thước đo rập khuôn cố định, bởi lẽ mỗi loài động vật đều có một vai trò nhất định trong giới tự nhiên này. Sẽ là không chính xác khi sử dụng trí thông minh như là yếu tố đo lường duy nhất giữa loài này với loài khác.

Tác giả: Laura M. Holson, New York TimesNgọc Chi biên dịch

Nghiên Cứu Mới: Chó Thông Minh Hơn Mèo

Ánh Dương

Theo tờ New York Daily News, một nghiên cứu mới từ Đại học Vanderbilt Mỹ được đăng tải trên tạp chí khoa học thần kinh Frontiers in Neuroanatomy cho thấy, chó thông minh hơn mèo vì có nhiều tế bào thần kinh vỏ não hơn mèo.

Các nhà khoa học tại Đại học Vanderbilt (Mỹ) đã tiến hành phân tích tế bào thần kinh, kích cỡ bộ não và tỷ tệ kích cỡ giữa não và cơ thể của 8 loài động vật ăn thịt gồm chó, mèo, gấu nâu, sư tử, gấu trúc, chồn sương, cầy mangut và linh cẩu.

Kết quả cho thấy, loài nào to hơn và có bộ não lớn hơn không có nghĩa là loài đó có nhiều tế bào thần kinh hơn. Ví dụ, chó có khoảng 530 triệu tế bào thần kinh ở vỏ não trong khi mèo có khoảng 250 triệu tế bào loại này. Chó cũng có nhiều tế bào thần kinh ở vỏ não hơn gấu dù gấu có bộ não lớn hơn. Số tế bào thân kinh vỏ não của gấu cũng chỉ bằng của mèo.

Tế bào thần kinh vỏ não chịu trách nhiệm về khả năng suy nghĩ, lập kế hoạch và các hành vi phức tạp. Do đó, nó được xem là một thước đo độ thông minh của động vật.

Giáo sư tâm lý học và khoa học sinh học Suzana Herculano-Houzel tại Đại học Vanderbilt, người đứng đầu nghiên cứu cho hay: “Tôi tin rằng số lượng tế bào thần kinh tuyệt đối mà một loài thú có được, đặc biệt trong vỏ não, quyết định sự phong phú của tình trạng tâm thần và khả năng của loài đó trong việc dự đoán những gì sắp xảy ra trong môi trường của chúng dựa trên những trải nghiệm trước đó”.

Nghiên cứu cũng nhận thấy, những con chó, mèo, chồn sương đã được thuẩn chủng có cùng tỷ lệ kích cỡ cơ thể so với bộ não như những con đang sống hoang dã.

Theo The Sun, tối ngày 2/12 (giờ địa phương), đường dây cấp cứu 999 và hệ thống gọi cứu thương của Trung tâm Cứu thương vùng Tây Nam nước Anh gặp sự cố, khiến nhiều bệnh nhân không thể gọi xe cấp cứu.

So Sánh Sự Thông Minh Giữa Chó Và Mèo

So sánh trí thông minh giữa hai loài động vật còn phụ thuộc vào rất nhiều những tiêu chí khác nhau. Việc so sánh con người cũng vậy, mỗi người đều nổi trội với những thế mạnh riêng, không ai là thực sự hoàn hảo. Để so sánh trí thông minh của chó và mèo, các nhà khoa học đã lựa chọn biện pháp dùng số nơron thần kinh có trong não bộ. Loài nào sở hữu nhiều nơron hơn thì là loài thông minh hơn. Việc đánh giá loài vật nào thông minh hơn sẽ phù hợp hơn, nếu các nhà khoa học ước tính được số lượng nơron có trong mỗi loài. Như vậy, việc so sánh trí thông minh giữa các não bộ sẽ chính xác hơn. Nghiên cứu về trí thông minh của chó và mèo Một số nhà khoa học đã thử nghiệm, phân tích não bộ của các loài động vật trong đó có cả chó và mèo.Qua cuộc nghiên cứu, chúng ta sẽ xác định được số lượng nơron có trong vỏ não loài vật nào nhiều hơn. Một nghiên cứu cho thấy, số lượng nơron trong não mèo là 300 triệu, còn chó chỉ có 160 triệu nơron. Chúng ta thấy được mức độ chênh lệch khá lớn giữa chó và mèo. Bên cạnh đó, cuộc nghiên cứu cũng cho chúng ta thấy kích cỡ và số lượng nơron không có tỉ lệ thuận với nhau. Chẳng hạn, sư tử và mèo có số lượng nơron bằng nhau, thế nhưng sư tử có kích thước to hơn rất nhiều so với mèo. Kết luận về các loài động vật ăn thịt, không phải chúng có kích thước càng lớn thì trí thông minh vượt trội hơn những loài vật nhỏ.

Kết quả của loài vật nào thông minh hơn

Theo như kết quá của nghiên cứu trên, có thể kết luận loài chó thông minh hơn loài mèo. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Herculano-Houzel cho rằng nghiên cứu của ông không hoàn toàn chứng tỏ được loài chó thông minh hơn mèo. Điều này chỉ cho thấy được chó linh hoạt và nhạy bén hơn mèo rất nhiều. Thật sự, việc so sánh trí tuệ giữa hai loài động vật luôn không có hồi kết. Bởi vì, mèo và chó có bộ não khác nhau và chưa có một nhà khoa học nào tự tin khẳng định nghiên cứu của mình là đúng đắn nhất.