Tintin, chú chó Milou, hai viên cảnh sát Dupont và Dupond, thuyền trưởng Haddock, giáo sư Tournesol, Rastapopoulos… chỉ cần nhắc đến những nhân vật này, người hâm mộ nghĩ ngay đến Những cuộc phiêu lưu của Tintin (Les aventures de Tintin).
Tintin tròn 87 tuổi vào năm 2023 với thành tích đáng nể : 250 triệu album được bán khắp thế giới và được dịch ra 110 ngôn ngữ và phương ngữ. Chàng phóng viên điều tra và cha đẻ Hergé được Đại Điện (Grand Palais, Paris) mở rộng cửa chào đón tại triển lãm « Hergé », từ ngày 28/09/2023 đến ngày 15/01/2023.
***
Điểm đặc biệt của triển lãm vinh danh Hergé là người xem đi ngược dòng thời gian, bắt đầu từ thập niên 1970, để khám phá một vài « bí mật » trong cuộc đời ông. Ngoài đam mê vẽ truyện tranh, Georges Remi (22/05/1907-03/03/1983), tên thật của Hergé, rất quan tâm đến nghệ thuật đương đại : ông vẽ và sưu tầm tranh.
Fanny Vlamynck, người vợ thứ hai của Hergé, do họa sĩ vẽ. Triển lãm Hergé, Grand Palais, Paris.
RFI / Tiếng Việt
Bìa tạp chí Le Petit Vingtième (1929-1940) đăng loạt phiêu lưu của Tintin. Triển lãm Hergé, Grand Palais, Paris.
RFI / Tiếng Việt
Bìa album Tintin được xuất bản ở nước ngoài. Triển lãm Hergé, Grand Palais, Paris.
RFI / Tiếng Việt
Sự kiện đáng chú ý trong những năm 1930 đối với Hergé là album thứ 5, Bông sen xanh (Le Lotus bleu), và cuộc gặp với Tchang Tchong Jen. Hai thanh niên, một Tây phương, một Đông phương, có nhiều điểm chung : nghệ thuật (hội họa, điêu khắc, truyện tranh), tôn giáo (Tchang theo Thiên chúa giáo), ngôn ngữ (Tchang nói tiếng Pháp). Cuộc gặp gỡ dẫn đến kết quả là một cuộc phiêu lưu mới của Tintin tại Trung Quốc. Bông sen xanh cũng được cho là chứa đựng những nỗi đau và trăn trở của Hergé trong giai đoạn này, giống như một Tintin cô độc trong nước Trung Hoa mênh mông đang trải qua giai đoạn khó khăn : phản bội, tố giác, khủng bố, mưu phản…
Tintin phiêu lưu trong Thế Chiến II
Năm 1940, quân Đức chiếm đóng Bỉ. Báo Le Vingtième Siècle và phụ san Le Petit Vingtième đình bản sau hơn 400 số. Không còn nơi để đăng truyện, Hergé đề xuất hợp tác với tờ Le Soir, lúc đó cũng đang muốn mở một phụ san dành cho giới trẻ. Tintin tiếp tục phiêu lưu trong phụ san Le Soir Jeunesse từ 17/10/1940 đến tháng 07/1941, sau đó trực tiếp trong tờ Le Soir, dưới dạng cột truyện tranh (strip) hàng ngày. Ngoài báo Le Soir, Hergé còn hợp tác với một số báo khác được xuất bản bằng tiếng flamand thân Đức quốc xã. Chính vì vậy, sau Giải phóng, ông nhiều lần bị giam và thẩm vấn vào tháng 09/1944. Sau khi được trắng án vào tháng 05/1946, ông đã được cấp chứng minh thư.
Bìa hai tạp chí Le Petit Vingtième và Le Soir Jeunesse.
RFI / Tiếng Việt
Thế nhưng, Thế Chiến II lại là giai đoạn thành công của họa sĩ. Chưa bao giờ số lượng album do nhà xuất bản Casterman phát hành lại nhiều đến như vậy. Thời kỳ này cũng đánh dấu sự chín muồi trong cách vẽ của ông. Bị nhà xuất bản thúc giục, Hergé cuối cùng đã vẽ mầu trong cuốn Ngôi sao bí ẩn (L’Etoile mystérieure) nhưng vẫn giữ những nguyên tắc đơn giản và dễ đọc của mình. Giai đoạn này cũng đánh dấu sự xuất hiện của một nhân vật mới : thuyền trưởng Haddock, xuất hiện lần đầu trong tập Con cua càng vàng (Le Crabe aux pinces d’or).
Ngày 26/09/1946, Raymond Leblanc phát hành báo Tintin tại Bỉ và Hergé phụ trách biên tập. Hergé cho in tập Đền thờ thần Mặt trời (Temple du Soleil) trong tờ Tintin. Tạp chí dành riêng cho truyện tranh này đánh dấu lịch sử của nền nghệ thuật thứ 9. Với 60.000 ấn bản, báo Tintin trở thành đối thủ cạnh tranh chính của tờ Journal de Spirou.
Hergé từng thổ lộ với tờ La Libre Belgique : « Tintin đã khiến tôi hạnh phúc. Tôi đã cố hết sức những gì đã làm và không phải lúc nào cũng dễ dàng. Nhưng tôi rất vui. Và hơn nữa, như Sacha Guitry từng nói, tôi được trả tiền để làm việc này. Đúng là đủ hết, đúng không ? »
Niềm vui và hạnh phúc này còn được ông kể lại trong thư gửi Germaine Kiekens (22/06/1945) : « Hôm qua, lần đầu tiên tôi nhìn thấy 4 đứa trẻ khoảng 10 đến 12 tuổi, mỗi đứa cúi đầu vào tập truyện và gục đầu vào khuỷu tay cười chảy nước mắt. Sau đó chúng đọc tiếp, nhăn mày vì suy nhĩ, rồi hít thật sâu và lật mạnh sang trang khác để xem phần tiếp theo, sau đó chúng lại phá lên cười và kéo những đứa khác xem những đoạn khiến chúng cười ».
Hergé không kịp hoàn thiện tập 24 và Tintin vẫn chưa kết thúc những chuyến phiêu lưu của mình. Triển lãm « Hergé » tại Grand Palais – Đại Điện giúp người hâm mộ có cái nhìn toàn diện hơn về Georges Remi và những bí mật tạo nên « những cuộc phiêu lưu của Tintin », như nhận xét của ông Alain Aubrier :
« Triển lãm « Hergé » là một triển lãm nghiêm túc, xứng đáng nằm là một trong những cuộc triển lãm truyền thống mang tính « nghiêm túc ». Đây là cuộc triển lãm nghiêm túc hơn là tôi tưởng lúc đầu, khiến người xem phải suy nghĩ. Về Hergé, ông làm thay đổi cách đánh giá của tôi. Khi tôi còn trẻ, Hergé đã khiến tôi mơ mộng và giúp tôi phiêu lưu. Còn bây giờ là một cách nhìn trưởng thành hơn mà tôi hướng đến Hergé ».
Triển lãm Hergé tại Grand Palais, Paris từ ngày 28/09/2023 đến ngày 15/01/2023.
RFI / Tiếng Việt
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký
Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế
Download_on_the_App_Store_Badge_VN_RGB_blk_100217
google-play-badge_vi